Ўзбекистон Каспий орқали ўтадиган сувости алоқа линиясига уланишни режалаштирмоқда — DataVolt

Саудия Арабистонининг DataVolt компанияси Ўзбекистонни Каспий денгизи туби орқали Қозоғистондан Озарбайжонга ўтадиган халқаро алоқа линиясига улаш масаласини муҳокама қилмоқда. Бу ҳақда «Ўзбекистон 24» телеканалининг сюжетида DataVolt ижрочи директори Ражит Нанда маълум қилди.

Унинг сўзларига кўра, ҳозирда бутун интернет-трафик Европа орқали ўтади, «шунинг учун биз учун муқобил йўналишларни яратиш муҳим». Каспий линиясига уланиш алоқанинг барқарорлиги ва хавфсизлигини таъминлайди, шунингдек, «кўп миллиардлаб фойда келтириши мумкин».

«Шу сабабли, биз Қозоғистондан Озарбайжонга Каспий денгизи туби орқали ўтадиган алоқа линиясига қўшилиш устида ишлаяпмиз. Бу Ўзбекистон учун катта стратегик ва иқтисодий аҳамиятга эга. Бу нафақат алоқа хавфсизлигини таъминлайди, балки кўп миллиардлаб фойда келтириши мумкин. Шу муносабат билан биз рақамли трансформация Ўзбекистон учун чексиз салоҳиятга эга деб ҳисоблаймиз», — деди у 2025 йил 15 октябрь куни Президент билан учрашувда.

У учрашувда DataVolt компанияси пойтахтдаги IT Park’да 12 МВт қувватга эга дата-марказни ишга тушираётганини — бу Марказий Осиёда сунъий интеллект технологиялари қўлланиладиган биринчи «яшил» ММТ (маълумотларни қайта ишлаш маркази) эканлигини ҳам маълум қилди. Президент Шавкат Мирзиёев 2025 йил 21 октябрь куни дата-марказ қурилишига старт берган эди.

Компания мижозлар базасини кенгайтиришни ва Oracle ва Amazon каби халқаро IT-корпорациялар билан ҳамкорлик ўрнатишни режалаштирмоқда. Шунингдек, Янги Тошкент ва Бухоро вилоятида янги дата-марказлар қуриш лойиҳалари муҳокама қилинмоқда.

Транскаспий кабел линияси лойиҳаси Каспий денгизи туби орқали Сумгаит (Озарбайжон) ва Ақтау (Қозоғистон) шаҳарларини боғлайдиган 380 км узунликдаги тола-оптик алоқа линиясини қуришни назарда тутади. Лойиҳа юқори ўтказувчанликка эга маълумотларни узатишни, шунингдек, 400 терабит/с гача юқори тезликдаги интернет алоқасини таъминлаши кутилмоқда. Қурилиш бир неча босқичда амалга оширилади, жумладан, соҳилбўйи ҳудудлари ва денгиз тубини баҳолаш, юқори сифатли барқарор кабелларни лойиҳалаш ва ишлаб чиқариш, шунингдек, уларни ташиш ва ўрнатиш. AzerTelecom ва Kazakhtelecom қурилишни 2026 йил охиригача якунлашни режалаштирмоқда.

Транскаспий алоқа линияси «Рақамли Ипак йўли» лойиҳасининг бир қисмига айланади, бу лойиҳа Озарбайжон, Грузия, Туркия, Қозоғистон ва Туркманистон ҳудудлари орқали рақамли телекоммуникация коридорини яратишни назарда тутади.

2025 йил июнь ойида Ўзбекистон ҳам Хитой йўналишида янги халқаро тола-оптик алоқа линияси трассасини қуришни режалаштираётгани маълум бўлган эди. «Мамлакат ўзини жаҳон ахборот макони билан яна бир тола-оптик алоқа линияси билан таъминлайди», — дея хабар берган эди Рақамли технологиялар вазирлиги вакили.