Ўзбекистон Марказий банки 2025 йил июнь ойида жаҳон регуляторлари орасида олтиннинг энг йирик харидорига айланди ва 4 ойлик сотувлар сериясига чек қўйди. Бу ҳақда Жаҳон олтин кенгаши (World Gold Council) хабар бермоқда.
2025 йил июнь ойи якунларига кўра, жаҳон марказий банкларининг олтинни соф харидининг умумий ҳажми 22 тонна бўлиб, бу талабнинг кетма-кет учинчи ой мўътадил ўсишини кўрсатди.
Ўзбекистон 9 тонна билан харидорлар рўйхатида биринчи ўринни эгаллади, Қозоғистон Миллий банки ҳам 7 тонна билан сезиларли ҳажмларни қайд этди.
Харидлар бўйича кейинги ўринларда Хитой, Чехия, Туркия (ҳар бири 2 тонна), Қатар, Гана, Қирғизистон ва Филиппин (ҳар бири 1 тонна) турибди.
Сингапур монетар бошқармаси (MAS) эса ўз навбатида 6 тонна олтин сотди.
2025 йилнинг биринчи ярмида жаҳон марказий банклари жами 123 тонна олтин сотиб олди.
2025 йилда олтиннинг энг йирик соф харидорлари ҳозирча Польша Миллий банки – 67 тонна, Озарбайжон Давлат нефть фонди (SOFAZ) – 35 тонна, Қозоғистон Миллий банки – 22 тонна бўлиб қолмоқда.
Ўзбекистон 6 ой якунларига кўра ҳозирча олтиннинг энг йирик сотувчиси бўлиб қолмоқда (тахминан 18 тонна).
Таъкидлаш жоизки, Ўзбекистон Марказий банки Навоий ва Олмалиқ кон-металлургия комбинатлари (НГМК ва АГМК) томонидан мамлакатда қазиб олинадиган олтинни сотиб олишга устувор ҳуқуққа эга, кейин эса қимматбаҳо металлни жаҳон бозорида бозор конъюнктурасидан келиб чиқиб сотади. Регулятор олтинни маҳаллий валютага сотиб олади, сўнгра унинг ўзбек сўмига таъсирини қоплаш учун маҳаллий бозорда доллар сотади.
Ўзбекистоннинг олтин-валюта захиралари июнь ойи якунларига кўра 1,1 млрд долларга камайиб, 48,55 млрд долларни ташкил этди. Бу 2025 йил декабрь ойидан бери биринчи қисқариш эди. Марказий банк ўша ойда захиралардаги олтиннинг физик ҳажмини 9 тоннага ошириб, унинг қийматини рекорд даражадаги 38,42 млрд долларга етказди.
