Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) расмий вакили Маргарет Харрис оммавий ахборот воситалари томонидан метапневмовирусга бўлган юқори қизиқиш муносабати билан ушбу вирус ҳақида ЖССТга маълум бўлган маълумотларни тақдим этди.
Хитой касалликларни назорат қилиш ва олдини олиш маркази (Хитой CDC) 2025 йил 2 январдаги ҳисоботида мамлакатда мавсумий респиратор инфекцияларининг кўпайиши кузатилаётганини маълум қилди.
Хитой CDC маълумотларига кўра, ушбу инфекцияларни келтириб чиқарадиган патогенлар маълум. Уларга қуйидагилар киради: мавсумий грипп вируси, RSV (респираторно-синцитиал вирус), hMPV (инсон метапневмовируси) ва SARS-CoV-2 (COVID-19 касаллигини келтириб чиқарадиган вирус).
Хитой касалликларни назорат қилиш ва олдини олиш маркази маълум қилган патогенлар орасида ҳозирги кунда мавсумий грипп энг кенг тарқалгани бўлиб, унинг даражаси ўсишда давом этмоқда. ЖССТ вакилининг айтишича, 2024 йил декабрь ойининг охирида гриппга ўхшаш симптомлар кузатилган шахслар орасида амбулатор ва шошилинч тиббий ёрдам бўлимларида ўтказилган тестларда ижобий натижаларнинг кўрсаткичи 30% дан ошган.
Шу билан бирга, Маргарет Харрис таъкидладики, Хитойда респиратор инфекцияларнинг қайд этилган даражаси қиш мавсуми учун одатий кўрсаткичлардан ошмаган. Ҳокимият органларининг айтишича, ҳозирда шифохоналарнинг тўлганлик даражаси ўтган йилнинг шу даврига нисбатан пастроқ. Ҳеч қандай фавқулодда ҳолат эълон қилинмаган ва чора-тадбирлар ҳақида хабар қилинмаган.
ЖССТнинг грипп бўйича глобал эпиднадзори ва жавоб чоралари тизими қиш мавсуми кузатилаётган Шимолий ярим шарда, шунингдек, Осиё, Европа, Африка ва Кариб денгизи минтақасидаги айрим мамлакатларда грипп билан касалланиш ҳолатлари ўсиш тенденциясини қайд этди.
ЖССТ таъкидлашича: бу янги вирус эмас. У биринчи марта 2001 йилда аниқланган бўлиб, қиш ва баҳор мавсумларида айланувчи кенг тарқалган вируслардан бири ҳисобланади. Оддий ҳолатда у шамоллашга ўхшаш респиратор симптомларни келтириб чиқаради. Айрим ҳолларда бу бронхит ёки пневмония каби оғирроқ касалликларга олиб келиши мумкин. Энг катта хавф ёш болалар, кекса ёшдаги шахслар ва иммунитети суст бўлганлар учун мавжуд.
«Қиш мавсуми кузатилаётган мамлакатларда бўлганлар учун тавсиямиз: касалликка чалинмасликка ҳаракат қилиш. Оддий чоралар вирус тарқалишининг олдини олиши мумкин. Уларга қуйидагилар киради: касаллик пайтида уйда бўлиш, одам гавжум ёки яхши шамоллатилмайдиган жойларда ниқоб тақиш, ҳаво айланишини таъминлан (масалан, ҳаво кириб-чиқиши учун ойнани очиш), йўтал ва акса урганда оғизни салфетка ёки букилган тирсак билан тўсиш, қўлларни тез-тез ювиш ва шифокор тавсиясига кўра вакцинация қилиш», — деди Маргарет Харрис.
Юқори хавф гуруҳига мансуб бўлганлар, масалан, кекса ёшдаги шахслар ёки иммунитети суст бўлганлар аҳволи ёмонлашиш симптомлари пайдо бўлганда шифокорга мурожаат қилишлари керак, деб қўшимча қилди у.
Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистон Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳам шу мазмундаги тушунтириш билан чиқиш қилган эди.
