2025 йил 20 март куни “Очиқ бюджет” порталида 2025 йилнинг биринчи мавсуми учун “Ташаббусли бюджет” лойиҳалари бўйича овоз бериш якунланди.
Иқтисодиёт ва молия вазирлиги маълумотларига кўра, Ўзбекистон аҳолиси 10,45 миллион овоз берган. Бу кўрсаткич 2024 йилнинг иккинчи мавсумидаги (9,08 млн) овозлардан кўпроқ, аммо биринчи мавсумдагидан (11,7 млн) камроқ.
Аҳолидан 28399 та ташаббус келиб тушган, шулардан 23457 таси саралаб олинди. Овоз бериш натижаларига кўра, 2369 та лойиҳа ғолиб деб топилди (ўтган мавсумда 1772 та лойиҳа ғолиб бўлган). Уларни амалга ошириш учун 3,19 трлн сўм ажратилади.
Ғолиб бўлган лойиҳалар орасида:
- Мактабгача таълим соҳасида 60 та лойиҳа,
- Мактаб таълимини ривожлантириш бўйича 699 та лойиҳа,
- Мусиқа ва мактабдан ташқари таълим бўйича 13 та лойиҳа,
- Бошқа таълим муассасалари учун 114 та лойиҳа,
- Спорт муассасалари учун 57 та лойиҳа,
- Соғлиқни сақлаш соҳасида 207 та лойиҳа,
- Болалар майдончаларини қуриш бўйича 19 та лойиҳа,
- Дам олиш масканлари яратиш бўйича 9 та лойиҳа,
- Кўча ёритиш тизимини яхшилаш учун 44 та лойиҳа,
- Дренаж тизимини яхшилаш учун 13 та лойиҳа,
- Ички йўллар ва тротуарларни таъмирлаш бўйича 964 та лойиҳа,
- Ичимлик суви ва канализация тизимини яхшилаш учун 34 та лойиҳа,
- Маҳалла марказларини қуриш бўйича 24 та лойиҳа,
- Қабристонларни ободонлаштириш бўйича 10 та лойиҳа,
- Ҳудудларни кўкаламзорлаштириш ва ободонлаштириш бўйича 21 та лойиҳа,
- Газ таъминотини яхшилаш учун 10 та лойиҳа ва бошқа ташаббуслар.
Энг кўп ташаббус қуйидаги учта ҳудуддан келиб тушган:
- Самарқанд вилояти — 2064 та ташаббус (213 та лойиҳа ғолиб бўлди),
- Бухоро вилояти — 2056 та ташаббус (156 та лойиҳа ғолиб бўлди),
- Фарғона вилояти — 2042 та ташаббус (254 та лойиҳа ғолиб бўлди).
Ғолиб чиққан лойиҳалар сони бўйича Фарғона вилояти биринчи ўринни эгаллади (254 та лойиҳа), ундан кейин Тошкент вилояти (237 та лойиҳа) ва Самарқанд вилояти (213 та лойиҳа) келади.
Жойларда ғолиблар катта байрам сифатида нишонлашди — карнай-сурнай садолари, рақслар ва концертлар ташкил этилди. Айрим ҳудудларда Ўзбекистон давлат байроғи кўтарилган тантанали юришлар ҳам бўлиб ўтди.
Овоз бериш 2025 йил 11 мартдан 20 мартгача давом этди. Лойиҳа доирасида фуқаролар маҳаллий бюджетнинг бир қисмини тақсимлашда қатнашиши, инфратузилмани яхшилаш, боғлар, болалар ва спорт майдончаларини қуриш, йўлларни таъмирлаш, мактаб ва боғчаларни жиҳозлаш бўйича ўз ташаббусларини илгари сура олиши ёки таклиф этилган лойиҳаларга овоз бериши мумкин.
Овоз йиғиш учун иштирокчилар турли усуллардан фойдаланишди. Жумладан, айрим овоз берувчиларга мобил телефон балансига пул ўтказиб бериш, бепул ичимликлар бериш ёки озиқ-овқат маҳсулотлари, шу жумладан, ўсимлик ёғи ва макарон тарқатиш таклиф қилинди. Агар бошида бир овоз учун 15 минг сўм таклиф қилинган бўлса, сўнгги кунларга келиб бу сумма 70 минг сўмгача ошган.
Аввалги йилларда бўлгани каби, бу мавсумда ҳам айрим ҳолларда мажбурий овоз бериш ҳолатлари аниқланди. Иқтисодиёт ва молия вазирлиги бундай лойиҳаларни овоз беришдан чиқариш бўйича тақдимнома киритди.
Айрим ҳудудлардаги фуқароларнинг маълум қилишича, овоз йиғиш учун 500 млн сўм сарфлаганлар (бир лойиҳанинг энг кўп молиялаштириш ҳажми 1,5 млрд сўмни ташкил этади).
2025 йил 13 январдаги Олий Мажлис Сенати Кенгаши қарорига мувофиқ, ҳар йили ҳар бир туман ёки шаҳарда камида 10 та ва кўпи билан 30 та лойиҳа молиялаштирилади. Бу эса ғолиб ташаббусларнинг минимал ва максимал чегарасини белгилайди.
Агар лойиҳалар сони 10 тадан ошса, маблағ аҳоли сонига қараб тақсимланади. Бу эса аҳоли зич жойлашган ҳудудлар кўпроқ молиялаштириш олиши мумкинлигини англатади.
Шундай қилиб, ҳар бир туман ёки шаҳарда 10 дан 30 тагача лойиҳа молиялаштирилади. Уларнинг энг юқори қиймати 1,5 млрд сўмни ташкил этади. Шу боис минимал молиялаштириш ҳажми 15 млрд сўм, максимал молиялаштириш эса 45 млрд сўм бўлади.
