Ўзбекистон Меҳнат кодексига ишлатилмаган таътил учун компенсация ҳисоблаш тартибига оид ўзгартишлар киритилди. Бу 2025 йил 13 февраль куни президент томонидан имзоланган қонунда назарда тутилган.
Аввал 234-моддага мувофиқ, ишдан бўшатилганда барча ишлатилмаган таътил кунлари учун ҳамда йиллик таътилнинг 21 календар кундан ортиқ қисми учун пулли компенсация тўланар эди. Эндиликда эса компенсация ҳисоб-китобида якшанба кунлари ҳисобга олинмаслиги аниқлаштирилди.
Агар олдин компенсация барча календар кунлар учун ҳисобланган бўлса, энди, агар ишлатилмаган таътил даврига якшанба тўғри келса, бу кун учун пул тўланмайди.
Мисол учун, ходим ишдан бўшатилганда 10 кунлик таътилни ишлатмаган бўлса, аввал унга 10 кун учун компенсация тўланган. Эндиликда, агар шу муддат ичида 1 та якшанба бўлса, унга фақат 9 кун учун тўлов амалга оширилади.
Ушбу ўзгартиш ишдан бўшатилганда ёки таътилнинг бир қисмини пул билан алмаштиришда тўлов миқдорининг камайишига олиб келиши мумкин.
Шунингдек, иш ҳақи сақланмайдиган таътил билан боғлиқ ўзгартишлар ҳам киритилди (241-модда). Энди унинг давомийлиги ҳар қандай кетма-кет келадиган 12 ойлик муддатда 3 ойдан ошмаслиги керак. Олдин эса бу муддат календар йил (1 январдан 31 декабргача) бўйича ҳисобланган.
Эндиликда, агар ходим сўнгги 12 ой ичида 3 ойлик таътил олган бўлса, янги йил бошлангани учун қайтадан бундай таътил олиш имконияти бўлмайди.
Бундан ташқари, Меҳнат кодексига ҳомиладорлик ёки бола борлиги сабабли ишдан бўшатишни тақиқловчи ўзгартишлар киритилди. Шунингдек, ишга қабул қилишда паспорт ва меҳнат дафтарчасини талаб қилиш бекор қилинди.
Ўртача иш ҳақи ҳисоб-китоби тартиби ҳам аниқлаштирилди. Энди барча иш ҳақи тўлов тизимларида ўртача маош охирги 12 календар ой учун ходимга ҳисобланган иш ҳақининг 1/12 қисми миқдорида аниқланади.
Олдин эса бу ҳисоб-китоб фақат вақтбай иш ҳақи тизими учун қўлланилган ва у сўнгги ойлик тариф ставкасидан ташқари, 12 ойлик устама, мукофот ва бошқа тўловларнинг 1/12 қисмига асосланиб амалга оширилган.
Натижада, ўртача иш ҳақи ҳисоблаш усули барча ходимлар учун бир хил бўлди. Бироқ, аввал сўнгги ой учун тариф ставкаси ҳисобга олинган бўлса, эндиликда бу бекор қилинди, бу эса тўлов миқдорига таъсир қилиши мумкин.
