АҚШнинг 39-президенти Джимми Картер 100 ёшида ҳаётдан кўз юмди. У ўзининг сўнгги дақиқаларини Джорджия штатидаги уйида яқинлари даврасида ўтказди. Бу ҳақида 29 декабрь куни Картер маркази маълум қилди.
АҚШ президенти Джо Байден Картерни «маъно ва мақсадга тўла ҳаёт қандай бўлиши кераклигининг намунаси» деб таърифлади. У Картерни ўзининг «яқин дўсти» деб атади ва уни миллионлаб америкаликлар ҳам худди шундай яхши кўришганини таъкидлади.
Экс-президент Дональд Трамп эса Картерга алоҳида миннатдорчилик билдирди. «Бизнинг орамизда президент бўлиш бахтига эришганлар бу жуда муҳим ва эксклюзив вазифа эканини тушунишади. Фақат шу лавозимда бўлганларгина дунёнинг энг қудратли давлатига раҳбарлик қилиш масъулиятини ҳис қила оладилар», — деб ёзди Трамп ўз баёнотида.
Картернинг фаолияти
Джимми Картер АҚШнинг энг ёши катта собиқ президенти сифатида танилди. У март 2019 йили Джордж Буш каттаси томонидан ўрнатилган рекордни ортда қолдирди. Картер АҚШ тарихида 100 ёшга тўлган ягона собиқ президент бўлиб қолди.
Картер 1977 йили президентлик лавозимига киришган. У ўз халқини шаффофликка ва адолатга асосланган ҳукуматни бошқаришга ваъда берган.
Халқаро аренадаги ютуқлари
Картернинг халқаро майдондаги энг катта ютуқларидан бири — Исроил ва Миср ўртасида имзоланган доимий тинчлик келишуви бўлди. У шунингдек, коммунистик Хитой билан муносабатларни қайта тиклаш ва инсон ҳуқуқларини ташқи сиёсат марказига олиб чиқишда муҳим роль ўйнаган.
Қийинчиликлар ва танқидлар
Аммо Картернинг президентлиги мураккаб даврларга тўғри келди. 1970-йиллардаги энергетик инқироз ва иқтисодий пасайиш унинг иш фаолиятига салбий таъсир кўрсатди. Шунингдек, 1979 йилдаги Эрондаги гаровга олиш кризиси унинг обрўсига катта путур етказди ва натижада Рональд Рейган сайловда ғолиб чиқди.
Президентликдан сўнг фаолияти
Картер президентликдан кейинги ҳаётида инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва гуманитар ёрдам ишларига бағишланди. 2002 йили у дунёда тинчликни таъминлашдаги хизмати учун Нобель тинчлик мукофотига сазовор бўлди.
АҚШ президенти Жо Байден Картер хотирасига бағишлаб, 9 январни умуммиллий мотам куни деб эълон қилди.
