Ўзбекистонда газ ва электр энергияси учун давлат бюджетидан ажратилаётган субсидиялар 2028 йилга келиб бекор қилиниши режалаштирилмоқда. Бу ҳақда Сенатда 2025 йилги давлат бюджети муҳокамаси чоғида Бош вазир ўринбосари Жамшид Қўчқоров маълум қилди.
2025 йилда субсидияларга 28.3 трлн сўм ажратилиши кўзда тутилган бўлиб, шундан 12.3 трлн сўми энергетика соҳасига йўналтирилади. Бу маблағларнинг катта қисми газ ва электр энергиясининг бозор нархи билан ички нархлар орасидаги фарқни қоплашга сарфланади.
Тарифларни ошириш учун аҳоли даромадлари оширилиши зарур
Жамшид Қўчқоровнинг таъкидлашича, энергия нархларини бозор шароитларига яқинлаштириш учун аҳоли даромадлари оширилиши лозим. Сўнгги йилларда камбағаллик даражаси икки баравар камайтирилди, бу эса энергия соҳасидаги ислоҳотлар учун асос яратди.
2025 йилнинг 1 апрелидан тарифларни янада ошириш режалаштирилмоқда. Шу билан бирга, 2028 йилдан субсидиялар тўлиқ бекор қилиниши кутилаяпти.
Ислоҳотларнинг асосий мақсади — бозор яратиш
Ҳукумат энергия ва газ учун улгуржи ва чакана бозорларни ташкил қилишни режалаштирмоқда. Бу орқали субсидияларга бўлган эҳтиёж тугаши кўзда тутилмоқда.
Қийматнинг шаффофлиги бўйича саволлар
Электр энергиясининг бир киловатт соати учун ўз қиймати 1000 сўм, газнинг бир кубометри учун эса 2000 сўмни ташкил этади. Бироқ, собиқ депутатлар қиймат шаклланишидаги шаффофликнинг йўқлигини танқид қилмоқда.
Президент Шавкат Мирзиёев 2025 йилни ресурслардан оқилона фойдаланиш йили деб эълон қилиб, энергетика компанияларини трансформация қилиш ва харажатларни қисқартириш вазифасини қўйди.
