Ер қимирлаши — бу табиий офат бўлиб, унинг вақти, кучи ва оқибатини олдиндан аниқ башорат қилиш қийин. Шундай бўлса-да, ҳар бир инсон ер қимирлаши пайтида тўғри ҳаракат қилишни билиши керак. Бу ҳаёт ва соғлиқни сақлашга ёрдам беради.
Ер қимирлаш турлари
Қисқа муддатли ва енгил ер қимирлаши:
- Давомийлиги одатда 10–30 сония бўлади.
- Деворлар, эшиклар ва жиҳозлар сал қимирлайди.
- Қурилишларга катта зарар етказмайди.
Кучли ва вайрона қилувчи ер қимирлаши:
- 30 сониядан ортиқ давом этади ёки жуда кучли силкиниш бўлади.
- Бино ва иншоотларга катта зарар етказиши мумкин.
- Ер ёрилиши, ёнғин, сув тошқинлари каби қўшимча офатларга сабаб бўлиши эҳтимоли бор.
Ер қимирлаши пайтида нима қилиш керак?
Агар сиз бинода бўлсангиз:
- Ҳар қандай ҳолда ҳам қочишга шошилманг.
- Мустахкам стол, катта диван ёки ётоқ тагига яширининг.
- Бош ва бўйнингизни қўлларингиз билан ҳимоя қилинг.
- Девордан, ойна, дераза, люстра ва шкафлардан узоқ туринг.
- Лифтдан фойдаланманг. Лифт ишдан чиқиб қолиши мумкин.
Агар сиз кўчада бўлсангиз:
- Бино, устун ва дарахтлардан узоқроқ очиқ майдонга чиқинг.
- Электр симларидан узоқ туринг.
- Ер силкиниши тўхтагунча очиқ жойда қўним топинг.
Агар сиз транспортда бўлсангиз:
- Машинани хавфсиз жойда тўхтатинг.
- Машина ичида қолинг, ташқи хавфсизликни кузатинг.
- Кўприклар ва туннеллардан узоқ туринг.
Агар ер қимирлаши тўхтаган бўлса:
- Ваҳима қилмасдан бино ёки уйни эҳтиёткорлик билан тарк этинг.
- Газ, электр ва сув тизимини ўчиринг.
- Яқин атрофдаги яраланганларга ёрдам беринг, лекин ўз хавфсизлигингизни унутманг.
- Расмий маълумотларни радиолар, расмий ахборот каналлари орқали кузатинг.
Эслатма:
- Олдиндан фавқулодда ҳолат учун зарур бўлган буюмлар тайёрлаб қўйинг: дори-дармонлар, ичимлик суви, озиқ-овқат, фонарь, батарейкали радио ва ҳужжатлар.
- Оила аъзолари билан ер қимирлаши пайтида қандай ҳаракат қилиш бўйича режа ишлаб чиқинг.
