Инженерлик мактаблари, Авлоний стипендияси ва «Янги авлод» боғчалар тармоғи — таълим ислоҳоти режалари

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 2025 йил 8 сентябрь куни таълим тизимидаги янги ислоҳотлар тақдимоти билан танишди, дея хабар берди давлат раҳбари матбуот хизмати.

Хабарда таъкидланишича, устувор йўналишлар орасида мактабгача таълимга киришни кенгайтириш, муҳандислик ва техник йўналишларни ривожлантириш, педагогика университетлари талабаларини қўллаб-қувватлаш, илмий ва тарбиявий ишларни такомиллаштириш бор.

Маъруза билан президент Администрацияси раҳбарининг таълим тизими ислоҳотлари бўйича ўринбосари, аввал Мактабгача ва мактаб таълими вазири лавозимида ишлаган Ҳилола Умарова сўзга чиқди.

Миллий ғоя концепцияси ва мактаб ўқувчиларининг бўш вақти

Калит қарорлардан бири мактабгача таълимдан тортиб то олий таълимгача бўлган барча босқичларни қамраб олувчи ягона миллий ғоя концепциясини ишлаб чиқиш деб аталди. У тизимли ва сифатли, шу билан бирга, ўқувчиларни ортиқча тадбирлар билан ортиқча юклаб қўймайдиган маънавий-маърифий тадбирлар учун намуна бўлиши кутилмоқда, дейилади хабарда.

Бундан ташқари, мактаб ўқувчиларининг бўш вақтини ташкил этиш ва уларнинг қобилиятларини очиб бериш учун вертикал тизим яратилади. Бу тизим доирасида «Баркамол авлод», «Ёшлар» маркази ва «Ёшлик» жамияти мактаблари асосида «Келажак» марказлари ташкил этилади. Мактабларда ўқувчилар ташаббусларини қўллаб-қувватлаш бўйича маслаҳатчи лавозими пайдо бўлади.

Мактабгача таълим: йилига 20 минг янги ўрин ва «Янги авлод» тармоғи

Сўнгги 8 йилда боғчалардаги ўринлар сони 2,5 миллионга ошиб, қамров 78%га етгани йиғилишда айтилди. Келажакда ҳар йили 20 мингта янги ўрин яратиш, турар-жой мажмуалари қурилишида эса аҳоли сонини инобатга олган ҳолда боғчаларга бўлган эҳтиёжни ҳисобга олиш режалаштирилган.

Боғча қамрови 80%дан паст бўлган ҳудудларда хусусий сектор иштироки қўллаб-қувватланади: тадбиркорларга мактабларнинг бўш майдонларида боғчалар қуришга рухсат берилади, ерлар бепул, кредитлар эса 7 йилгача имтиёзли муддатга берилади.

2026–2028 йилларда мамлакатнинг барча 14 та ҳудудида ривожлантириш марказларига эга «Янги авлод» инновацион болалар боғчалари тармоғини яратиш режалаштирилган.

Инженерлик мактаблари ва техник университетлар

Иқтисодиёт талабларига жавоб берадиган кадрлар тайёрлаш мақсадида президент техник ва муҳандислик таълимини ривожлантириш бўйича топшириқ берди. Барча вилоятларда ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги ҳузурида муҳандислик мактаблари ташкил этилмоқда. Қабул танлов асосида, ўқиш эса давлат бюджети ҳисобидан амалга оширилади.

Уларда «Янги Ўзбекистон» университети ва Мирзо Улуғбек номидаги ихтисослаштирилган мактаб тажрибаси асосида муҳандислик таълими дастурини жорий этиш режалаштирилган. Ўқув жараёни STEM модели асосида беш йиллик дастур бўйича ташкил этилади.

2026 йилдан бошлаб президент соврини учун ҳар йили «Энг яхши муҳандислик мактаби» танлови таъсис этилади.

Абдулла Авлоний номидаги стипендия ва янги университетлар

Бутун мамлакат бўйлаб табиий фанлар бўйича ўқитишни яхшилаш мақсадида ихтисослашган мактаблар ташкил этилади, Тошкентдаги Абу Али ибн Сино номидаги мактаб таянч мактаб бўлади.

Пойтахтда Н.Э. Бауман номидаги Москва давлат техника университети филиали, TashTech техника университети, Тошкент вилоятида эса Олмалиқ техника институти очилади.

Педагогика университетлари талабаларини қўллаб-қувватлаш мақсадида 3-4 курс талабаларига «уларни ўқишга ва илмий изланишларга рағбатлантириш» учун Абдулла Авлоний номидаги давлат стипендияси жорий этилмоқда.

Фан соҳасида илмий даражага эга кадрлар тайёрлашни такомиллаштириш кўзда тутилган — докторантурага квоталар устувор йўналишлар бўйича шакллантирилади. Фундаментал ва амалий тадқиқотларда Фанлар академиясининг роли кучайтирилади.

Президент тақдим этилган таклифларни маъқуллади ва тегишли ҳужжатларни имзолади, дея хабар берди унинг матбуот хизмати.

Аввалроқ президентга президент Администрацияси раҳбарининг бошқа уч нафар ўринбосари — Шерзод Озодзода (тадбиркорлик лойиҳалари бўйича), Тамила Алиева (соғлиқни сақлаш тизимини ислоҳ қилиш бўйича) ва Нодира Ҳакимова (суд тизимини ислоҳ қилиш бўйича) маъруза қилган эди.