Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамаси жазони ижро этиш муассасаларидан озод қилинган шахсларга бир марталик нафақа тўлашнинг янги тартибини тасдиқлади. Бу Вазирлар Маҳкамасининг 2025 йил 16 июлдаги қарорида назарда тутилган.
Нафақа миқдори 6 базавий ҳисоблаш миқдорини (2,25 млн сўм) ташкил этади. У паспорт расмийлаштириш, уйга қайтиш йўл харажатлари, дастлабки вақт учун кийим-кечак ва озиқ-овқат ҳамда бошқа харажатларни қоплаш учун ажратилади.
Нафақа олиш учун ариза озод қилинган кундан бошлаб бир 1 ичида топширилиши мумкин. Бунинг учун туман ва шаҳар пробация бўлинмаларига ташриф буюриш керак. Аризани расмийлаштириш электрон шаклда, қўшимча ҳужжатлар талаб қилмасдан амалга оширилади, шахсни тасдиқлаш эса рақамли идентификаторлар — электрон рақамли имзо, Mobile ID ёки дактилоскопия (бармоқ излари орқали шахсни идентификация қилиш) орқали амалга оширилади.
Нафақа «Инсон» ижтимоий хизматлар марказлари (Миллий ижтимоий ҳимоя агентлиги) орқали тайинланади, бунда аризаларни топшириш ва маълумотларни қайта ишлаш «Ягона ижтимоий ҳимоя реестри» билан интеграциялашган «E-probatsiya» рақамли тизими орқали амалга оширилади.
Ички ишлар вазирлиги ва Миллий ижтимоий ҳимоя агентлигига 2025 йил 1 сентябрга қадар интеграцияни таъминлаш топширилди.
Нафақа маҳаллий бюджетлар ҳисобидан тайинланади. У Ўзбекистон фуқаролари, шунингдек, мамлакатда доимий яшовчи чет эл фуқаролари ва жазони ижро этиш муассасаларидан озод қилинган фуқаролиги бўлмаган шахслар учун мўлжалланган.
Нафақа банклар томонидан нақд пулда тўланади ёки Ягона реестрдан олинган электрон тўлов қайдномалари асосида олувчиларнинг банк карталарига ўтказилади. Бундай операциялар учун банк комиссияси тўланадиган ёрдам суммасининг 0,1 фоизидан ошмаслиги керак.
Нафақа тўловлари маҳаллий бюджетлардан ажратиладиган маблағлар ҳисобидан амалга оширилади. Қорақалпоғистон Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликларига ушбу маблағларнинг йўналтирилишини таъминлаш топширилди.
Нафақа тайинлангандан сўнг, тегишли тўлов топшириқномаси ваколатли тижорат банкига юборилади, у ерда собиқ маҳкум маблағларни нақд пулда ёки банк картасига олиши мумкин. Агар нафақа 1 ой ичида талаб қилинмаса, тўлов бекор қилинади.
Тасдиқланган тартибга кўра, 2025 йилда бу мақсадлар учун маблағлар республика ва маҳаллий бюджетларда назарда тутилиши керак. 2026 йилдан бошлаб улар доимий равишда бюджет режалаштиришига киритилади.
2022 йилдаги озодликдан маҳрум қилиш жазосини ўтаган фуқароларнинг ижтимоий мослашувига кўмаклашиш бўйича «бирламчи ижтимоий-моддий ёрдам пакети»ни тақдим этиш тартиби тўғрисидаги Низомга мувофиқ, собиқ маҳкумлар тадбиркорлик, архитектура, ҳунармандчилик каби йўналишларда лойиҳаларни амалга ошириш учун 10 минимал иш ҳақи (11,55 млн сўм) миқдорида моддий ёрдам олишлари мумкин.
