100 дан ортиқ гуманитар ташкилот ва инсон ҳуқуқлари гуруҳлари, жумладан, «Чегара билмас шифокорлар» ва Save The Children ташкилотлари Ғазода «оммавий очлик» тарқалаётгани ҳақида огоҳлантирди, деб хабар беради New York Times.
Баёнотда айтилишича, Ғазога кунига ўртача атиги 28 та гуманитар ёрдам юк машинаси киритилмоқда, бу 2 миллиондан ортиқ аҳолини боқиш учун етарли эмас.
Вазиятнинг ёмонлашуви
«Шифокорлар ўткир тўйиб овқатланмаслик, айниқса болалар ва қариялар орасида рекорд даражада юқори эканини хабар қилмоқда. Ўткир сувли диарея каби касалликлар тарқалмоқда, бозорлар бўшаб қолган, чиқиндилар тўпланмоқда, катталар эса очлик ва сувсизланишдан кўчаларда йиқилмоқда», — дейилади баёнотда.
ҲАМАС гуруҳи назоратидаги Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлиги 1 кун аввал анклав касалхоналарида сўнгги 24 соат ичида очлик ёки тўйиб овқатланмасликдан 10 та ўлим қайд этилганини маълум қилди. 2025 йил 19 июлдан бери жами 43 киши очликдан вафот этган.
NYT таъкидлашича, қурбонлар сонининг мустақил тасдиғи йўқ. Соғлиқни сақлаш экспертларининг таъкидлашича, бу рақам кўпинча пасайтириб кўрсатилади, чунки ўткир очликни бошдан кечираётганлар кўпинча диарея ёки вирусли инфекциялар каби бошқа сабаблардан вафот этадилар.
Гуманитар ёрдам ва муаммолар
БМТ Жаҳон озиқ-овқат дастури бу ҳафта Ғазо аҳолисининг қарийб учдан бир қисми бир неча кун кетма-кет овқатланмаганини маълум қилди. «Одамлар гуманитар ёрдам етишмаслиги туфайли ўлмоқда», — дейилади баёнотда.
Исроил ҲАМАС билан келишув йўқлиги сабабли ҳарбий ҳаракатлар қайта бошлангандан сўнг март ойидан бери Ғазога гуманитар ёрдам етказиб беришни блоклаган. Май ойи охирида анклав аҳолисига ёрдам тарқатиш учун ташкил этилган Исроил-Америка Ғазо гуманитар жамғармаси янги тизимни жорий қилди, унга кўра ёрдам бир нечта тарқатиш пунктларида берилади. Исроил расмийлари бу орқали ҲАМАС томонидан гуманитар ёрдамнинг ўғирланишининг олдини олишни исташларини маълум қилди. Тарқатиш пунктлари Ғазонинг Исроил кучлари томонидан назорат қилинадиган ҳудудларида жойлашган.
Бироқ, тарқатиш пунктлари ёнида деярли ҳар куни фаластинликлар ҳалок бўлмоқда. Ўтган ҳафта БМТнинг маълум қилишича, 2025 йил 13 июль ҳолатига кўра, бундай пунктлар яқинида 670 дан ортиқ киши ҳалок бўлган, уларнинг кўпчилиги Исроил ҳарбийлари томонидан очилган ўқ отиш натижасида. Бу Ғазодаги очлик вазиятини ёмонлаштирмоқда, чунки аҳоли бу пунктларга боришдан қочмоқда.
Исроилнинг раддияси
Исроил Ташқи ишлар вазирлиги гуманитар ташкилотларнинг мурожаатини «қатъиян рад этди», улар ҲАМАС тезисларини такрорлаётганини таъкидлади. Вазирлик, шунингдек, БМТни Ғазода аллақачон мавжуд бўлган ёрдам юкларини тарқата олмасликда айблади. Вазирлик маълумотларига кўра, сўнгги ҳафталарда Ғазога тахминан 4500 та ун ташувчи юк машинаси, 2500 тонна болалар озуқаси ва болалар учун юқори калорияли махсус озуқа олиб кирилган.
