Bloomberg: Ўзбекистон Mobiuz сотувидан 300 млн доллар даромад олишни режалаштирмоқда

Ўзбекистон ҳукумати Mobiuz мобил операторини сотишдан 300 миллион доллар ишлаб олишни режалаштирмоқда, Яқин Шарқ ва Европадан инвесторларнинг қизиқишига умид қилмоқда. Бу ҳақда Bloomberg икки манбага таяниб хабар берди.

Гап Universal Mobile Systems (Mobiuz) компанияси — мамлакатдаги тўртинчи йирик оператор ҳақида бормоқда. Суҳбатдошларнинг сўзларига кўра, унинг баҳосига мукофот ҳам киритилиши мумкин, чунки давлат операторни бозорнинг бошқа иштирокчилари билан бирлаштириш ҳолатида харидорни қўллаб-қувватлаши мумкин.

Қатар, Саудия Арабистони, Озарбайжон ва Европадан потенциал инвесторлар дастлабки қизиқишни билдиришган, деб хабар берди нашр манбалари.

Давлат активларини бошқариш агентлиги вакили изоҳ беришдан бош тортди.

Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев аввалроқ хусусийлаштириш дастурини эълон қилган эди, бу дастур фақат 2025 йилда камида 10 триллион сўм (тахминан 786 миллион доллар) даромад келтириши керак. Кампания доирасида 2026 йил охиригача давлат иқтисодиётдаги давлат улушини қисқартириш ва хорижий инвестицияларни жалб қилиш мақсадида 29 та йирик компаниядаги, жумладан телекоммуникация ва энергетика корхоналаридаги улушларини сотишни режалаштирмоқда.

Mobiuzдаги 100% улушни сотиш бўйича тендер 2025 йил июнь ойида эълон қилинган, расмий қизиқиш хатларини топширишнинг охирги муддати — 1 август. Битим бўйича маслаҳатчи сифатида Rothschild & Co. етакчи стратегик ва молиявий маслаҳатчи сифатида иштирок этмоқда.

Fitch Solutions таҳлилий бўлинмаси — BMI маълумотларига кўра, 2024 йил охирида Ўзбекистонда 35,6 миллион мобил алоқа абоненти мавжуд бўлиб, уларнинг 20,9% Mobiuz’га тўғри келган. Компаниянинг асосий рақобатчилари — давлат томонидан қўллаб-қувватланадиган Uztelecom, шунингдек Coscom (Ucell) ва Дубайда рўйхатдан ўтган Veon Ltd. компаниясига тегишли Unitel (Beeline).

Давлат активларини бошқариш агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йилда Mobiuz’нинг даромади 164 миллион долларни, EBITDA кўрсаткичи (фоизлар, солиқлар, эскириш ва амортизациядан олдинги фойда) — 41 миллион долларни ташкил этган.

Bloomberg ёзишича, Veon матбуот хизмати тендерда эҳтимолий иштирок этиш ҳақида изоҳ беришдан бош тортган, аммо компания «мунтазам равишда органик ва ноорганик ўсиш имкониятларини кўриб чиқишини» ва Ўзбекистон унинг учун «асосий бозор бўлиб қолишини, у ерда у амбицияли ўсиш стратегиясини амалга ошираётганини ва рақамли портфолиосини кенгайтираётганини» таъкидлаган.

Universal Mobile Systems компанияси 2014 йилда Россиянинг МТС (50,01%) ва Радиоалоқа, радиоэшиттириш ва телевидение маркази (49,99%) ўртасида қўшма корхона сифатида, аввал МТСнинг шўъба корхонаси бўлган «Ўздунробита»га тегишли инфратузилма асосида ташкил этилган бўлиб, унинг лицензияси 2012 йил ёзида қайтариб олинган эди.

2016 йил август ойида МТС компаниядаги ўз улушини РРТМга сотди. 2018 йил ноябридан бошлаб операторнинг 100% эгаси «Рақамли ишонч» рақамли иқтисодиётни ривожлантиришни қўллаб-қувватлаш давлат фонди бўлди. 2019 йил декабрида UMS ребрендинг ўтказди ва номини Mobiuz’га ўзгартирди.

2020 йилда Mobiuz’ни хусусийлаштиришга тайёрлаш режалари ҳақида хабар берилган эди. Бир йил ўтиб Mobiuz’ни 2023 йил апрелигача хусусийлаштириш режалаштирилган эди. Ушбу компаниядаги давлат улушини сотиш вазифаси Президентнинг 2025 йил 21 апрелдаги қарорида яна қўйилди.

Эслатиб ўтамиз, 2024 йил август ойида тадбиркор Фарҳод Маматжонов Президентга Perfectum базасида янги мобил оператор яратиш режалари ҳақида сўзлаб берган эди. Музокаралар, жумладан, Vodafone билан ҳам олиб борилмоқда. Режалар 5G Standalone тармоғини ишга туширишни ўз ичига олади. Инвестициялар ҳажми 250 миллион еврога баҳоланмоқда, ишга тушириш 2025 йил бошида кутилган эди.