Хитой Ўзбекистондаги корхоналар сони бўйича етакчиликни сақлаб қолмоқда

2025 йил 1 июль ҳолатига кўра, Ўзбекистонда хорижий капитал иштирокидаги 16 685 та фаолият кўрсатаётган корхона рўйхатга олинган. Бу ҳақда Статистика миллий қўмитаси маълумотларида келтирилади.

2024 йилнинг шу даврига нисбатан бу кўрсаткич 2 805 тага кўп. Сўнгги 5 йил ичида бундай корхоналарнинг умумий сони 1,3 баробарга ошди.

Умумий миқдорнинг ўсиши билан бирга, тузилмада қайта тақсимлаш кузатилмоқда: худди шу 5 йил ичида қўшма корхоналарнинг улуши қарийб икки баравар — 47% дан 24,7% гача қисқарди, шу билан бирга тўлиқ хорижий компанияларнинг улуши 53% дан 75,3% гача ўсди.

Хорижий капитал иштирокидаги корхоналар сонининг ўсиши, биринчи навбатда, савдо (бир йилда 1205 та компанияга кўп), ахборот-коммуникация соҳаси (+256) ва қурилиш (+271) ҳисобига таъминланди.

Бундай корхоналарнинг ярмидан кўпи (64,2%) Тошкентда рўйхатга олинган. Ҳудудлар орасида — Тошкент вилояти (12,3%), Самарқанд вилояти (3,7%) ва Сурхондарё вилояти (3,3%).

Инвесторлар географияси

Хитой фаолият кўрсатаётган корхоналар сони бўйича ҳамон биринчи ўринни эгаллаб турибди — 4192 та, ёки умумий соннинг 25,1%. 2024 йилда у биринчи марта Россияни ортда қолдириб, иштирокини қарийб 44% га оширган эди. 2025 йил биринчи ярим йиллигида Хитой яна 835 та корхона қўшди (+24,9%).

Таққослаш учун, Россия компаниялари 161 тага кўпайди (жами 3089 та), Туркия компаниялари — 181 тага (2007 та), Қозоғистон компаниялари — 116 тага (1157 та). Инвесторлар тузилмасида МДҲ ва яқин хориж мамлакатларининг устунлигига қарамай, Хитойнинг динамикаси энг юқори бўлиб қолмоқда. Шунингдек, фаол инвесторлар қаторида — Жанубий Корея ва Афғонистон (ҳар бири 4,1%).

Шу билан бирга, очиқ маълумотларда фаолиятини тўхтатган корхоналар ҳақида маълумот йўқ. Бу хорижий компанияларнинг Ўзбекистон бозоридаги барқарорлигини тўлиқ баҳолашга имкон бермайди.