Самарқанд вилояти ҳокими вазифасини бажарувчиси Адиз Бобоев Коррупцияга қарши кураш ва давлат органларининг очиқлигини мустаҳкамлаш бўйича йиғилишда чиновникларни шахсий намуна кўрсатиб, коррупцияга қарши курашишга чақирди, дея хабар берди вилоят администрацияси матбуот хизмати.
Тадбирда туман ва шаҳар ҳокимлари, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар, таълим, соғлиқни сақлаш ва бошқа идоралар вакиллари иштирок этди.
Адиз Бобоев коррупцияни «аҳолининг давлат ҳокимиятига бўлган ишончини сусайтирувчи бадбўй иллат» деб атади ва унинг олдини олиш ишлари раҳбарларнинг ўзидан бошланиши кераклигини таъкидлади.
«Биз бу коррупцияга қачон чек қўямиз? Агар уларнинг маошлари кўтарилган бўлса, бажараётган иши учун яхшигина маош олаётган бўлса-ю, лекин раҳбарлар бу ишни давом эттираверса, қолганлар: „Мана, у олибди, менинг бошлиғим ҳам оляпти. Мен нега олмаслигим керак?“ дейишади. Кейин иккинчиси, кейин учинчиси, кейин тўртинчиси қўшилади. Ва тамом — бу бутун вилоятлар бўйлаб, туманлар ва маҳаллаларгача пастга тушади, бу давом этаверади. Чунки, юқоридан бошланса, пастга ҳам шундай кетади. Ҳаммаси сизга боғлиқ», — деди ҳоким вазифасини бажарувчи.
Вилоят раҳбари ҳар бир раҳбар шахсий намуна кўрсатиши кераклигини таъкидлади.
«Агар сиз тўғри ишласангиз, буйсунувчилар ҳам сизга қараб: „Шошилма, юқорида тўғри ишлашяпти, демак мен ҳам тўғри ишлашим керак“, дейишади. Шунда улар ҳам тўғри ҳаракат қилади, пастдагилар ҳам тўғри ҳаракат қилади. Акс ҳолда бунга якун бўлмайди. Халқ ҳаммасини кўриб турибди. Ўйлайсизми, одамлар билмайдими? Халқ ҳаммасини билади, ҳаммасини кўради. Ким қандай уй қурди, ким қандай машина сотиб олди, кўради. Халқ буни пайқамайди деб ўйлайсизми? Ҳаммаси маълум. Ҳар ким ўзи учун хулоса қилиши керак — аввал ўзи учун, кейин бошқалар учун намуна бўлиши керак», — дея қўшимча қилди Адиз Бобоев.
Йиғилиш якунида раҳбарларга меҳнат жамоалари ва маҳаллаларда профилактика ишларини кучайтириш, шунингдек, ҳалол меҳнат маданиятини ривожлантириш бўйича чора-тадбирларни жорий этиш топширилди, дея қайд этилди ҳокимият матбуот хизматида.
2025 йил 5 мартдаги мажлисда президент коррупцияга қарши кураш унинг илдизлари — ортиқча хашамат ва намойишкорона бойлик эканлигини таъкидлаган эди.
2025 йил июль ойида давлат раҳбари Бош прокурорга давлат органлари фаолияти нафақат коррупция ҳолатларининг камайиши, балки олди олинган бузилишлар сони бўйича ҳам баҳоланишини таклиф қилувчи тизим яратишни топширган эди.
2024 йилда Ўзбекистонда коррупцион жиноятлар учун 7354 киши жазоланди — бу ўтган йилга нисбатан 12,5% кўпроқ. Коррупциядан етказилган зарар икки баравар кўпайиб, 2,8 трлн сўмни ташкил этди. Ҳодисалар ва етказилган зарар бўйича Андижон вилояти етакчи бўлди. Энг кўп судланганлар — таълим ва тиббиёт соҳаларида.
Давлат хизматчиларининг даромадларини декларация қилиш ҳақида
Давлат хизматчилари ва уларнинг турмуш ўртоқларининг даромад ва мол-мулк декларацияси тизимини Ўзбекистонда 2017 йилдан бери жорий этишга ҳаракат қилинмоқда. Дастлаб, чиновниклар мол-мулк, даромад ва харажатлар ҳақидаги декларацияни, шунингдек, уларнинг ота-оналари, турмуш ўртоқлари ва фарзандларини топшириши шарт қилиниши кўзда тутилган эди. Сўнгги таҳрирда фақат даромад декларацияси қолди, у фақат турмуш ўртоқлари ва вояга етмаган фарзандларга тарқатилади.
Президент фармони билан 2022 йил 1 январдан даромадларни декларация қилиш тизими жорий этилиши керак эди, аммо бу амалга ошмади. Қонун лойиҳаси 2021 йил 13 ноябрда Вазирлар Маҳкамасига киритилган эди. Бироқ, Коррупцияга қарши курашиш агентлигида аввалроқ таъкидланганидек, Ҳукумат бу ҳужжатни Олий Мажлис Қонунчилик палатасига киритмаган.
Лойиҳада давлат хизматчиларининг даромадлари ва мол-мулкини декларация қилишни икки босқичда жорий этиш таклиф этилади:
- 1-босқич — президент, Қонунчилик палатаси депутатлари ва Сенат аъзолари, ҳукумат аъзолари, давлат ва хўжалик бошқаруви органлари, маҳаллий ўзини ўзи бошқариш органлари раҳбарлари ва уларнинг ўринбосарлари;
- 2-босқич — бошқа давлат хизматчилари (ёрдамчи, техник ва хизмат кўрсатувчи ходимлардан ташқари).
2024 йилда агентлик раҳбари Акмал Бурхонов декларация қилиш ҳақидаги қонун лойиҳаси деярли тайёр эканини — вазирлик ва идоралар билан келишилганини ва Адлия вазирлиги экспертизасидан ўтганини маълум қилди.
Президентнинг қонунни қабул қилишни тезлаштириш бўйича топшириқларига қарамасдан, муддатлар орқага сурилмоқда. Сўнгги марта, 2025 йил март ойи бошида давлат раҳбари тегишли идораларга қонун лойиҳасини қисқа муддатда жамоатчилик муҳокамасига қўйиш ва уни 1 апрелга қадар кўриб чиқишга киритишни топширган эди.
