Temu Ўзбекистонда рўйхатдан ўтди — Солиқ қўмитаси

Temu Ozbekiston

Хитойнинг Temu маркетплейси Ўзбекистонда юридик шахс — резидент сифатида рўйхатдан ўтди. Бу ҳақида Солиқ қўмитаси хабар берди.

«Temu маркетплейси Ўзбекистонда солиқ тўловчи сифатида рўйхатдан ўтди. Аммо ўтган даврларга оид масалалар маркетплейс билан муҳокама қилинмоқда. Ҳозирда музокаралар олиб борилмоқда. Жараён якунлангач, унинг фаолияти бўйича якуний хулоса эълон қилинади», — дейилади хабарда.

Солиқ қўмитаси матбуот хизматининг маълум қилишича, платформа 2025 йил 14 март куни рўйхатдан ўтган, аммо унга нисбатан «ўтган йилларга оид солиқ масалалари бўйича музокаралар давом этмоқда».

«Компания НДС-офисида қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) тўловчиси сифатида рўйхатдан ўтиши керак. Электрон савдо майдончаси сифатида у Ўзбекистонда фаолиятини бошлаган пайтдан бошлаб ўтган йиллар учун ҳисобот тақдим этиши мумкин», — дея таъкидлади қўмита.

Солиқ қўмитаси мисол тариқасида россиялик маркетплейс Wildberries ни келтирди. Унда ўтказилган солиқ аудити натижасида компания 2022—2024 йиллар учун Ўзбекистон бюджетига 51,2 млрд сўм тўлаган, шундан 42,8 млрд сўм ҚҚС кўринишида.

«Facebook, Amazon ва бошқа компаниялар Ўзбекистон резиденти эмас, улар хорижий корхоналар сифатида ихтиёрий равишда ҳисобот тақдим этади ва фақат ҚҚС тўлайди. Temu эса юридик шахс — резидент сифатида рўйхатдан ўтган. Энди компания расман мамлакатда фаолият юритиб, солиқ тўлайди. Шунингдек, унинг норезидент сифатида рўйхатга олиниши, ўтган йиллар учун солиқ ҳисоботини тақдим этиши ва ҚҚС тўлаши масалалари бўйича музокаралар олиб борилмоқда», — дейди қўмита вакиллари.

Шу тариқа, Temu 2025 йил 14 мартдан Ўзбекистонда расман иш бошлайди, бироқ у Солиқ қўмитасининг хорижий компаниялар рўйхатида ҚҚС тўловчиси сифатида рўйхатдан ўтиши ва ўтган йиллар учун ҚҚС тўлаши лозим. Ҳозир бу рўйхатда Facebook, Amazon, Google, Spotify ва бошқа 62 та компания бор. Temu ва Солиқ қўмитаси қайси давр учун солиқ тўлаш кераклиги бўйича келишувга эришиши керак.

Март ойи бошида Истиқболли Лойиҳалар Миллий агентлиги (ИЛМА) ва Солиқ қўмитаси 2025 йил 20 мартдан бошлаб Temu маркетплейси фаолиятини чеклаш ҳақида қарор қабул қилган эди.

Бу қарор Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 26 декабрдаги 885-сон қарорига мувофиқ қабул қилинган бўлиб, унга кўра, электрон савдо платформаларининг операторлари фақат Ўзбекистон резидентлари бўлиши мумкин. Хабарда айтилишича, бир қанча хорижий платформалар Ўзбекистон қонунчилигининг электрон тижорат, чакана савдо, реклама, шахсий маълумотларни ҳимоя қилиш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича талабларини бузмоқда.

2025 йил 1 июлдан Ўзбекистонда халқаро онлайн платформалар учун янги қоидалар кучга киради. Компаниялар маълумотлар реестрида рўйхатдан ўтиши ва электрон тижорат субъектлари махсус реестрига киритилиши керак бўлади. Асосий талаб — Ўзбекистонда юридик шахс сифатида рўйхатдан ўтиш. Бу қоида 2024 йил 28 декабрдан амалга оширила бошланган.

Аввалроқ, ИЛМА Temu Ўзбекистонда солиқ тўловчи сифатида рўйхатдан ўтиш ва юридик шахс очишдан бош тортганини маълум қилган эди.