Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 2025 йил 21 октябрь куни бўлиб ўтган йиғилишда сунъий интеллект (СИ) технологияларини вилоятлар ва тармоқларга жорий этишни кенгайтириш бўйича топшириқ берди, дея хабар қилди матбуот котиби Шерзод Асадов.
Унинг сўзларига кўра, Ўзбекистонда СИ технологияларини жойларда жорий этишнинг муваффақиятли намуналари пайдо бўлмоқда. Хусусан, Урганчда СИ технологияларига асосланган «Ақлли шаҳар» тизими ишга туширилган.
Электр, газ ва сув таъминоти, иссиқлик тармоқлари, транспорт, ободонлаштириш ва чиқиндиларни олиб чиқиш каби барча шаҳар хизматларини ягона рақамли тизимга бирлаштирувчи вазиятлар маркази ташкил этилган. Фуқароларнинг барча мурожаатлари СИ томонидан таҳлил қилинади ва тезкор комплекс ечимлар шакллантирилади. Бунинг натижасида ҳар йили 16 млрд сўмгача маблағ тежалмоқда.
Мирзиёев барча вилоят марказлари ва Тошкент шаҳри туманлари ҳокимларига Урганч тажрибасини ўрганиб, 2025 йил охиригача шунга ўхшаш ечимларни жорий этиш бўйича топшириқ берди.
Вазирлик ва идоралар раҳбарларига ҳам ўз соҳаларида СИ технологияларини янада фаол жорий этиш, жараёнларни рақамлаштириш учун шароит яратиш бўйича топшириқлар берилди.
Давлат раҳбари 2030 йилгача СИга асосланган хизматлар ҳажмини $1,5 миллиард долларга етказиш режалаштирилганини, аммо хорижий экспертлар Ўзбекистоннинг салоҳиятини $10 миллиард долларга баҳолаётганини эслатиб ўтди.
«Хорижда бўлган барча вазирлар ва ҳокимлар сунъий интеллект тармоқларни ривожлантиришга, аҳоли ва бизнес ҳаётини енгиллаштиришга қандай ёрдам бераётганини кўрмоқда. Худди шундай ишни биз ҳам қила олмаймизми? Албатта, қила оламиз», — дея таъкидлади Президент.
Белгиланган мақсадларга эришиш учун Президент Рақамли технологиялар вазирлигига ишларини фаоллаштириш, вазирлар, ҳокимлар ва тармоқ раҳбарларига эса ҳафтада бир кунни сунъий интеллект соҳасини ривожлантиришга ажратиш бўйича топшириқ берди.
У СИни жорий этиш аллақачон аниқ натижалар бераётганини қайд этди:
- Адлия вазирлиги ва солиқ органлари сунъий интеллектдан фойдаланган ҳолда 24/7 онлайн маслаҳатларни йўлга қўйди;
- Божхона қўмитаси СИга асосланган рискларни бошқариш тизимини жорий этди;
- Геологияда видеотаҳлил қўлланилмоқда, бу рудадан металларни ажратиб олишни 1-2% га ошириш имконини беради, бу эса фақат мис қазиб олиш ҳисобига йилига қўшимча $20$ миллион долларгача даромад беради.
Ҳар йили давлатларнинг СИни жамият манфаати учун қўллашга қанчалик тайёрлигини баҳолайдиган Oxford Insights’нинг «AI Readiness Index» (СИга тайёргарлик индекси) маълумотларига кўра, Ўзбекистон барқарор тараққиётни намойиш этмоқда: 2024 йилда мамлакат 188 та давлат орасида 70-ўринни эгаллаб, 2023 йилга нисбатан 17 поғона юқорилади. Ҳозирда республика Марказий Осиёда биринчи ўринда туради.
Сунъий интеллект иқтисодиёт, таълим ва бошқарув тизимига тобора кўпроқ таъсир ўтказмоқда. «ICT Week Uzbekistan» ҳафталигида экспертлар технологияларни ривожлантиришнинг этик ва шаффоф бўлиши учун давлат сиёсати қандай бўлиши кераклигини муҳокама қилдилар.
