Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев, Озарбайжон президенти Илҳом Алиев ва Халқ маслаҳати Раиси Гурбангули Бердимуҳамедовнинг уч томонлама учрашуви 2025 йил 22 август куни «Аваза» Миллий туристик зонасида бўлиб ўтди, дея хабар берди давлат раҳбари матбуот хизмати.
Учрашувда савдо-иқтисодий, транспорт-коммуникация, энергетика ва гуманитар соҳаларда кўп томонлама ҳамкорликни ривожлантириш масалалари кўриб чиқилди.
Шавкат Мирзиёев ўз нутқи аввалида Гурбангули Бердимуҳамедовни Денгизга чиқиш йўли бўлмаган ривожланаётган мамлакатлар бўйича БМТ конференциясини муваффақиятли ўтказгани билан, Илҳом Алиевни эса яқинда Вашингтонда Арманистон билан тинчлик декларацияси имзолангани билан табриклади.
Ўзбекистон президенти кўп томонлама ҳамкорликни кенгайтириш бўйича қатор таклифларни билдирди.
Шавкат Мирзиёев, хусусан, амалдаги ва истиқболли йўлакларни боғлаш Хитойни Жанубий Осиё, Яқин Шарқ ва Европа билан уч мамлакат ҳудуди орқали боғлайдиган барқарор ва самарали трансконтинентал йўналишни шакллантириш имконини беришига ишонч билдирди.
Айни пайтда Хитой — Қирғизистон — Ўзбекистон темир йўли қурилмоқда. Бундан ташқари, яқинда Покистон ва Афғонистон билан Трансафғон коридорини қуриш лойиҳаси бўйича меморандум имзоланди.
Президент янги юк оқимлари, авваламбор, Озарбайжон, Туркманистон ва Ўзбекистон инфратузилмасининг самарали юкланишини таъминлашга қаратилганлигини таъкидлади.
Ўзбекистон президенти Ўрта йўналишни, шу жумладан Зангезур коридорини ривожлантириш режаларини ҳам қўллаб-қувватлади.
Шавкат Мирзиёев ўтказиш қобилиятини кенгайтириш ва замонавий логистика инфратузилмасини яратиш, шу жумладан Туркманбоши ва Боку портларида, келишилган тариф сиёсатини олиб бориш, тартиб-таомилларни рақамлаштириш ва юклар устидан назоратни таъминлаш масалаларини биргаликда экспертлар томонидан ишлаб чиқишни бошлашни таклиф қилди.
Ўз навбатида, Ўзбекистон асосий бозорларга чиқиш учун энг қисқа ва бизнес учун манфаатли йўлни таъминлаш мақсадида юкларни ташиш тарифларини ўзаро асосда пасайтиришга тайёрлигини билдирди.
Президент бирлашган ёндашув давлатлар ва халқаро ташкилотлар — логистика инфратузилмасини ривожлантиришдаги потенциал донорлар билан прагматик ҳамкорликни йўлга қўйиш имконини беришини таъкидлади.
Бу билан бир қаторда, Шавкат Мирзиёев Ўзбекистоннинг Каспий денгизи орқали юкларни ташиш учун ўз паром қувватларини яратишга қизиқишини билдирди.
Сўнгра президент энергетика масаласига ўтди. Энергетика хавфсизлигини таъминлаш учун кооперацияни чуқурлаштириш ва энергия ресурсларини учинчи давлатларга экспорт қилиш йўлакларини ривожлантириш зарурлиги қайд этилди. Бу борада у Европага «яшил» энергия етказиб бериш лойиҳасини истиқболли деб атади.
Анъанавий углеводородлар қисмида Ўзбекистон раҳбари геология-қидирув ишларини олиб бориш ва Каспий шельфидаги конларни ўзлаштириш соҳасида кооперация истиқболларини ўрганишни таклиф қилди.
Президент яна бир устувор йўналиш сифатида товар айирбошлаш ҳажмини ва саноат кооперацияси кўламини тубдан оширишни белгилади. Сўнгги йилларда Ўзбекистоннинг Туркманистон ва Озарбайжон билан ўзаро савдо ҳажми 2 баробар ошгани қайд этилди. Товар айирбошлаш тузилмасида саноат товарларининг улуши 40%га етган.
Ўзбекистон президенти барқарор савдо-логистика занжирларини ривожлантиришни, улгуржи-тақсимлаш марказларини яратишни ва йирик савдо тармоқларига киришни, фитосанитария ва карантин талабларини унификациялашни, маҳсулотларни рақамли маркировкалашни жорий этишни, қўшма электрон майдончаларни ишга туширишни ва товар-хом ашё биржалари ҳамкорлигини кенгайтиришни назарда тутувчи Комплекс ҳаракатлар режасини биргаликда тайёрлашни таклиф қилди.
Гуманитар алоқаларни кенгайтириш доирасида у 3 томонлама туристик ва маданий алмашинув дастурини қабул қилишни таклиф қилди, бу мамлакатларимиз ва учинчи давлатлардан туристлар оқимини кўпайтириш имконини беради.
Якунда, ташаббуслар ва келишувларни амалий рўёбга чиқариш учун давлат раҳбари «йўл харитаси»ни тайёрлашни, шунингдек, асосий йўналишлар бўйича вазирларнинг қўшма учрашувлари механизмини ишга туширишни таклиф қилди.
Музокаралар якунида етакчилар қўшма баёнот қабул қилдилар. Улар иштирокида транспорт ва логистика, кемасозлик ва фуқаро авиацияси соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги меморандумлар, товар-хом ашё биржалари ўртасидаги ҳамкорлик тўғрисидаги келишув ва бошқа ҳужжатлар ҳам имзоланди.
