Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев 26 июнь куни ортиқча тўланган солиқларни бошқа солиқлар ҳисобига ўтказиш имконини берувчи қонунни имзолади.
Илгари Солиқ кодексининг 103-моддасига мувофиқ, солиқ тўловчи томонидан ортиқча тўланган ёки ундан ортиқча ундирилган солиқ суммаси, агар унда солиқ қарзи бўлмаса, қайтарилиши ёхуд ўша солиқ бўйича бўлғуси тўловлар ҳисобига ўтказилиши лозим эди. Бу маблағларни қайтаришдаги кечикишлар ва солиқ тўловчиларда айланма маблағлар етишмовчилигига олиб келар эди.
Янги тузатишлар билан ортиқча тўланган суммаларни нафақат ўша солиқ бўйича, балки бошқа солиқлар бўйича ҳам бўлғуси мажбуриятларни қоплаш учун фойдаланиш мумкин бўлади. Энди қарздорлик бўлмаган тақдирда, солиқ тўловчи ариза (ёзма ёки электрон шаклда) бериши мумкин, ва ўтказиш 3 иш куни ичида (ҳозир — 15) солиқ туридан қатъи назар амалга оширилади.
Электрон рақамли имзо
Бундан ташқари, Солиқ кодекси электрон солиқ ҳужжатларини нафақат электрон рақамли имзо (ЭРИ) билан, балки биометрик идентификация – Face-ID ёки бармоқ изи орқали ҳам тасдиқлаш имконини берувчи норма билан тўлдирилди.
Илгари ЭРИ бериш учун йиғим ундирилар эди – бизнес учун БҲМнинг 10% ва жисмоний шахслар учун 7%, бу эса солиқ тўловчиларнинг харажатларини оширар эди. Mobile-IDни жорий этиш ортиқча харажатларсиз мобил илова орқали ҳужжатларни тасдиқлаш имконини беради.
Бошқа ўзгаришлар
Қонун шунингдек, Чернобиль АЭСдаги авария оқибатларини бартараф этишда иштирок этган фуқароларни жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғидан озод қилишни назарда тутади. Илгари улар ер солиғи тўлашдан озод қилинган эди: бу имтиёздан 2024 йилда 1420 киши 672,2 миллион сўм миқдорида фойдаланган.
Шунингдек, қишлоқ хўжалиги ва балиқчиликда сув ресурсларидан фойдаланиш бўйича ҳисоботлар солиқ органлари томонидан “Suv hisobi” ахборот тизими ва сув ресурслари ҳисобини юритувчи органлар маълумотлари асосида автоматик равишда шакллантирилади. Бу ҳисоб-китоблардаги хатоларни бартараф этиши керак.
Вақтинчалик имтиёзлар ҳам жорий этилмоқда: Жиззах вилоятининг Шароф-Рашидов тумани ва Тошкент вилоятининг Оҳангарон туманидаги чарм-пойабзал саноат зоналари дирекциялари, шунингдек, ушбу зоналарда ташкил этилган корхоналар юридик шахслардан олинадиган мол-мулк солиғи, ер солиғи ва сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқдан – 2025 йил 1 январдан 2026 йил 1 январгача озод қилинади.
