
Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамасининг 2025 йил 12 июлдаги қарори билан лифтларни техник кўрикдан ўтказиш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди. Ушбу низом 2026 йил 1 июлдан кучга киради.
Ҳужжат бирламчи ва даврий техник кўрикларни ўтказиш тартибини тартибга солади, ушбу текширувларни ўтказувчи ихтисослашган ташкилотларга ва уларнинг ходимларига нисбатан малака талабларини белгилайди.
Янгиликлардан бири — лифтларни техник кўрик натижаларини акс эттирувчи махсус рангли стикерлар билан мажбурий белгилаш. Ҳужжатга кўра, бирламчи ёки даврий техник кўрикдан ўтгандан сўнг, лифтнинг ҳолати ҳақидаги маълумот турли рангли стикерларда жойлаштирилади:
- яшил — фойдаланишга яроқли;
- кўк — кичик камчиликлар билан яроқли;
- сариқ — носоз;
- қизил — хавфли.
Стикерларнинг қалбакилаштирилишини олдини олиш мақсадида ихтисослашган ташкилот ҳар бир стикерни ноёб QR-код билан таъминлашга мажбур. Қалбакилаштириш аниқланганда, ташкилот бу ҳақда ваколатли органга тегишли далилларни тақдим этиш орқали хабар бериши шарт.
«Хавфли» (қизил стикер) баҳоси олинганда, лифтдан фойдаланиш тақиқланади. Эгаси 60 кун ичида носозликларни бартараф этишни таъминлаши шарт. Шундан сўнг ихтисослашган ташкилот бепул назорат кўригини ўтказади. Агар лифт ҳали ҳам хавфли деб топилса, у электр таъминотидан узилади ва ваколатли орган томонидан муҳрланади.
«Носоз» (сариқ стикер) баҳоси олинганда, эгаси 30 кун ичида номувофиқликларни бартараф этиши шарт. Бу муддат тугагандан сўнг назорат кўриги ўтказилади.
Кўк рангли стикер («қисман носоз») олинганда, эгаси навбатдаги режали кўрикка қадар носозликларни бартараф этиши шарт.
Бундан ташқари, ҳар бир лифтга бирламчи кўрикдан сўнг ихтисослашган ташкилот томонидан ноёб идентификация рақами берилади ва у махсус электрон ахборот тизимига киритилади.
Лифт эгалари камида 12 ойда бир марта техник кўрикдан ўтишга мажбур бўладилар. Бирламчи кўрик пудратчи томонидан ариза берилган кундан бошлаб 10 иш куни ичида ўтказилиши керак.
Техник муҳандис машинасозлик, механика, электротехника ёки электроника соҳасида камида уч йиллик касбий тажрибага, шунингдек инспекция фаолиятида тажрибага эга бўлиши керак. У техник кўрикларни талабларга мувофиқ ўтказиш учун умумий жавобгарликни ўз зиммасига олади ва ташкилотнинг штатдаги ходими бўлиши керак.
Техник инспектор ҳам штатдаги ходим бўлиши ва юқорида қайд этилган техник соҳалардан бирида касбий малакага эга бўлиши керак. Инспектор мустақил равишда техник кўрикларни ўтказиши учун камида 50 та лифтнинг техник кўригида шогирд сифатида иштирок этиши керак. Иштирок факти ташкилот томонидан махсус журналда ва электрон шаклда қайд этилади.
Бир иш куни ичида бир техник инспектор қуйидагиларни ўтказиши мумкин:
- 2 тадан ортиқ бўлмаган бирламчи техник кўрик;
- 5 тадан ортиқ бўлмаган даврий кўрик;
- 10 тадан ортиқ бўлмаган назорат кўриги.
Лифтларни техник кўрикдан ўтказишда бевосита иштирок этувчи барча ходимлар лифтларни синовдан ўтказиш бўйича касбий малака сертификатига эга бўлиши керак. Қайта сертификатлаш 3 йилда бир марта ўтказилади.
Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигига 2025 йил охиригача мамлакатдаги барча лифтларни инвентаризация қилиш, шунингдек икки ой муддатда лифтлардан хавфсиз фойдаланиш ва техник хизмат кўрсатиш тартибини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш топширилди.