Сурхондарё вилояти Қумқўрғон тумани ҳокими Анвар Нормаматов газ бўлмаган тақдирда аҳолига уйларни тезак билан иситишни маслаҳат берди. Туман маъмурияти раҳбари бу ҳақда 2025 йил 12 сентябрь куни Халқ депутатлари туман кенгашининг X сессиясида айтиб ўтди.
Тадбир мавзуси, жумладан, куз-қиш мавсумига тайёргарликка тааллуқли эди. Унинг сўзларига кўра, мутахассислар совуқ қишни башорат қилмоқда, шунинг учун раҳбарлар тегишли тайёргарликни амалга оширишлари керак.
Хусусан, трансформатор пунктлари, узатиш тармоқларини янгилаш, газ баллонларини етказиб бериш учун янги транспорт воситаларини жалб қилиш (авваллари 60 кунгача кечикишлар бўлган) режалаштирилган, агар Президент Администрациясидан қўшимча автомобиль олишнинг иложи бўлмаса, ижара ҳисобидан ҳам.
«Маблағ етарли. Инфратузилмани ривожлантириш учун масала давлат раҳбари томонидан ҳал қилинган… Аҳолининг асосий муаммоси электр энергияси билан боғлиқ. Газ масаласи ҳал қилинмоқда — транспорт етказиб берамиз, газ баллонлари бор. Таҳлиллар шуни кўрсатдики, асосий муаммо электр энергиясидир, кўплаб таянч пунктлари эскирган, баъзи жойларда ёғоч устун турибди. Балки буни аҳолининг ўзи ноиложликдан ўрнатгандир, лекин биз буни тўғрилашимиз керак», — деди ҳоким.
Газ таъминоти корхонаси филиали вакили суюлтирилган газ етказиб беришда кечикишлар бўлгани, шу сабабли туманда Россиянинг «Лукойл» компанияси томонидан етказиб беришлар амалга оширилмаганини билдирди: май ойида — 10 кун, июнда — 9 кун, июлда — 8 кун, августда — 5 кун. Унинг сўзларига кўра, ёнилғи ташиш учун қўшимча транспорт етказиб берилса ва «Лукойл»дан кафолатланган етказиб беришлар бўлса, «қишда аҳолида суюлтирилган ва табиий газ билан боғлиқ муаммо бўлмайди».
Ҳокимнинг сўзларига кўра, аҳолига гап экспорт нархидан икки баравар паст нархда сотилаётган импорт гази ҳақида кетаётганини тушунтириш керак.
«Мана оддий тезак. Ҳозир уни ҳеч ким тайёрламайди. Илгари уни ясаб, уйлар ёнига уюб қўйишарди, қишда қор ёққанда печкага икки-учтасини ташлаб, хотиржам ўтиришарди. Энди эса нима — фақат „газ, газ“ деган гап эшитиладими? Тўғри тушунинг: сизларга туман олий органи вакиллари сифатида айтяпман, газнинг таги йўқ, йўқ — вассалом».
Туман маъмурияти раҳбари «аҳолининг 90% бу масалаларни тушунишини, лекин 10% тушунмаслигини», шунинг учун «қишга тайёрланиш керак»лигини таъкидлади.
У, шунингдек, пахта йиғим-терими мавсумида аҳоли даромад топиши, моддий аҳволини яхшилаши ва оила фаровонлигига ҳисса қўшиши мумкинлигини қайд этди.
«Мана, масалан, ҳозир пахта йиғим-терими кетяпти. [Илгари] уч кун терим учун бир қопи ун топилган. Уч-тўрт кун ишласангиз — бир қоп ун оласиз. Ҳозир эса 100 кг пахта йиғилса, бу 100−200 минг сўм. Бир кунда — бир қоп ун. Агар одам ўн кун ишласа, яна оиласи билан бирга, у бир кунда 5-6 қоп унга пул топади», — дея у аҳолини пахта теримига чиқишга чақирди.
Нормаматов ўзининг «совхоз»даги ишлаган йилларини эслади.
«Бувилар набираларга қарарди-ку, шундайми? Келинлар эса далага чиқиб, 10, 15, 20 кун пахта теришган, ўзларига кийим-кечак, ун, ёғ олишган, байрамга кўйлак сотиб олишган, қишга тайёрланишган. Тўғрими? Ўн қоп буғдой, чорва учун ем, 20 литр ёғ олишган. Бизнинг ўзимиз ҳам собиқ хўжаликларимизда кўп йиллар ишлаганмиз. Мана мен ҳам, бизнинг совхозда, ўша тепаликларда терганмиз, пастга тушмасдик — қишга тайёрланардик», — деди.
Ишсиз фуқаролар пахтага чиқиб, 1 кг учун 2000 сўмдан олишлари мумкинлигини кўрсатди.
Сурхондарё вилояти Бойсун туманида 2025 йил 8 октябрь куни аҳоли ўртасида кўмир туфайли можаро юз берган. Одамлар куракчалардан фойдаланган ҳолда муштлашган. Фойдаланувчилар бунга ёнилғининг ўз вақтида етказиб берилмаслиги ва совуқ мавсумда газ тақчиллиги сабаб бўлиши мумкинлигини ёзган эдилар. Ҳокимият тартибсизликлар айрим фуқароларнинг кўмирни тасдиқланган тақсимот жадвалига риоя қилмасдан, навбатсиз олишга уринишлари туфайли келиб чиққанини маълум қилди.
2025 йил август ойида Ўзбекистонда 3,53 млрд кубометр газ қазиб олинган — бу ўтган йилгидан 6,6% кам. Пасайиш кетма-кет учинчи ой қайд этилмоқда, баҳордаги қисқа барқарорликдан сўнг у тезлашган.
2025 йил бошидан буён (январь-август ойларида) қазиб олиш ҳажми 28,9 млрд кубометрни ташкил этди, бу ўтган йилнинг 8 ойига нисбатан 3,5% ёки 1,03 млрд кубометрга кам. 2019 йилнинг шу даврига нисбатан (40,3 млрд) пасайиш 11,4 млрд кубометрни ташкил этди.
Энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов 2024 йилда аномал совуқ ҳолатларда Энергетика вазирлиги улгуржи истеъмолчилар ва газ қуйиш шохобчаларига ёнилғи етказиб беришни чеклаш сценарийларини тайёрлаганини таъкидлаган эди.
