2025 йилнинг биринчи ярми якунларига кўра, Ўзбекистонда берилган ипотека кредитлари ҳажми ҳам, қарз олувчилар сони ҳам сезиларли даражада ошди. Бу Марказий банк маълумотларида ўз аксини топган.
2025 йил январдан июнгача 9,44 триллион сўмлик ипотека кредитлари берилди, бу 2024 йилнинг шу даврига нисбатан (6,88 триллион сўм) 37,1% кўп. Ипотека қарзларининг қолдиғи 72,8 триллион сўмга етди, бу ярим йил ичида 5,1 триллион сўмга ошган.
Қарз олувчилар сони 20,6%га — 26 201 мингдан 31 589 минг кишигача ўсди. Ипотека кредитининг ўртача миқдори 13,7%га — 298,6 миллион сўмгача кўтарилди.
Энг кўп ипотекани ким бермоқда
Ипотека кредитларининг муҳим қисмини Иқтисодиёт ва молия вазирлиги молиялаштирди — 6,38 триллион сўм, бу 2024 йилга нисбатан 74% кўп. Натижада, умумий берилган кредитлар ҳажмида давлат улуши 53,3%дан 67,7%гача ошди.
Шу билан бирга, банкларнинг улуши камайди: улар томонидан берилган ипотека кредитлари ҳажми 4,77%га, 2,22 триллион сўмгача қисқарди, бозордаги улуши эса 34,3%дан 23,8%гача тушди. Ипотекани қайта молиялаштириш компанияси кредит бериш ҳажмини 6,2%га — 800 миллиард сўмдан камроққа қисқартирди.
Давлат дастури доирасида ипотеканинг фоиз ставкаси ўзгармади — 17,5%, аммо банклар ўз кредитлари учун ставкаларни 25,1%дан 23,5%гача камайтирди.
Бошқа тафсилотлар
Энг кўп ипотека Тошкентда берилди — 2,95 триллион сўм (+43,8%). Натижада, берилган барча ипотека кредитларининг қарийб учдан бир қисми пойтахт ҳиссасига тўғри келди.
Иккинчи ўринда — Андижон вилояти 747,2 миллиард сўм ҳажми билан (+60,9%). Шунингдек, етакчи ҳудудлар бешталигига қуйидагилар кирди:
- Самарқанд вилояти — 713,5 миллиард сўм (+17,2%),
- Фарғона вилояти — 710,2 миллиард сўм (+24,64%),
- Хоразм вилояти — 576,7 миллиард сўм (+59,97%).
Ипотека кредитларининг умумий ҳажмининг 75% янги уй сотиб олишга йўналтирилди, бу бир йил аввалгига нисбатан 14% пунктга кўпдир. Молиялаштириш ҳажми 4,2 триллион сўмдан 7,08 триллион сўмгача (+68,5%) ўсди.
Иккиламчи уй-жой сотиб олиш учун ипотека қарзлари суммаси 12,2%га — 2,69 триллион сўмдан 2,36 триллион сўмгача қисқарди.
Ипотека қарз олувчилари орасида 61% (19,36 минг нафари) эркакларни ташкил этди. Ёши бўйича:
- кредитларнинг 66%и 31 ёшдан 50 ёшгача бўлган фуқаролар томонидан олинган,
- 25%и 30 ёшгача бўлган ёшлар томонидан,
- 9%и 50 ёшдан ошган шахслар томонидан.
