Туман бошқаруви тизимини ислоҳ қилиш доирасида 2025 йил 1 августдан ҳокимлик ходимларининг маошлари оширилади. Бу ҳақда Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев 2025 йил 16 июнь куни бўлиб ўтган йиғилишда маълум қилди.
Давлат раҳбари маҳаллий бошқарув тизимини ислоҳ қилиш бўйича Сирдарё туманида пилот моделини ишга туширишни эълон қилди. Янги моделга кўра, маъмурий ва молиявий жарималардан, солиқ текширувлари бўйича пенялардан, ер тоифасини ўзгартирганлик учун компенсациялардан, ўрмон участкалари учун ижара тўловларидан тушган тушумларнинг бир қисми, шунингдек, давлат хизматларидан олинган даромадларнинг бир қисми энди туман ихтиёрида қолади.
Бу Сирдарё туманига йилига қўшимча 12 миллиард сўм таъминлаши кутилмоқда.
Туман ҳокими ҳудудни ривожлантириш стратегияси асосида уларнинг фаолият йўналишларини белгилаган ҳолда 4 нафар ўринбосардан иборат штат бирлигини мустақил шакллантириш имкониятига эга бўлади.
Шундай қилиб, Сирдарё туманида келгуси 3 йил учун туризм, хизмат кўрсатиш соҳаси ва логистика устувор йўналишлар этиб белгиланди. Ҳокимнинг биринчи ўринбосари ушбу йўналишларга масъул бўлади ва аниқ молиявий таъминотга эга 10 та аниқ вазифа олади. Худди шундай ёндашув қолган ўринбосарларга ҳам қўлланилади.
Ҳоким ва унинг жамоаси фаолияти натижалари асосий самарадорлик кўрсаткичлари (KPI) бўйича баҳоланади. Кўрсаткичлар тўлиқ бажарилган тақдирда, келгуси йилда туманни молиялаштириш 10-15%га ошади. Акс ҳолда, маблағлар ҳажми ошмайди, самарасиз раҳбарлар эса лавозимидан озод этилади.
Бундан ташқари, туманда «Ислоҳотлар штаби» ташкил этилади, унга 9 та асосий вазирлик вакиллари, Савдо-саноат палатаси, банклар, солиқ ва кадастр хизматлари, шунингдек, етакчи тадбиркорлар киради.
3 ой давомида штаб туманнинг барча 38 та маҳалласи бўйича 3 йиллик ривожланиш дастурини ишлаб чиқади. Унинг асосида келгуси йил учун инфратузилма, ишлаб чиқариш, хизматлар, инвестициялар ва бандлик соҳаларидаги бюджет ва асосий дастурлар тасдиқланади.
Президентнинг сўзларига кўра, агар эксперимент муваффақиятли бўлса, 2026 йилдан бошлаб ушбу модель мамлакатнинг барча туманларида жорий этилади.
Ишбилармонлик ва жозибали муҳит яратиш мақсадида 2025 йил 1 августдан барча вилоят ва туман ҳокимликлари ходимларининг маошларини ошириш ҳам режалаштирилган. Иш самарадорлигига қараб қўшимча тўловлар ва бонуслар жорий этилади.
«Аммо пахта учун икки кафт керак. Ўз зиммасига юклатилган вазифаларни бажара олмайдиган ходимларга нисбатан чоралар кўрилади. Фақат шу йўл билан ҳамма интизомли ва режа асосида ишлашни ўрганади», — деди президент.
У шунингдек, биринчи ярим йиллик якунлари бўйича барча раҳбарлардан ҳисобот талаб қилиши ҳақида огоҳлантирди: «Вилоят ва туман ҳокимлари, уларнинг ўринбосарлари, вазирлар, банк раҳбарлари — ёдда тутсинлар: мен ҳаммани ошкор қиламан ва ҳар биридан аниқ натижалар учун сўрайман».
Йиғилишда президент янги ёндашувни Сирдарё тумани мисолида тақдим этди. Моделга кўра, 9 та асосий вазирлик ва идораларнинг (Иқтисодиёт ва молия, Инвестициялар, Қишлоқ хўжалиги, Бандлик, Қурилиш, Экология, Маданият вазирликлари, шунингдек, Оила ва хотин-қизлар ҳамда Ёшлар ишлари бошқармалари) туман бўлимлари ҳокимлик тузилмасига ўтади. Дастлаб 8 та идорани (Қурилиш ва Уй-жой коммунал хўжалиги бошқармасидан ташқари) киритиш режалаштирилган эди.
Туман ҳокими ҳам ҳокимликда, ҳам ушбу 9 та идорада штатларни ўзи тақсимлайди — ҳар бир бўлимда қанча ходим ишлашини аниқлайди, шунингдек, ишга қабул қилиш ва ишдан бўшатиш бўйича мустақил қарорлар қабул қилади.
Ўтган йил охирида Иқтисодиёт ва молия вазирлигига Ўзбекистонда ҳокимлик ходимларининг иш ҳақи ва моддий рағбатлантириш бўйича таклифлар ишлаб чиқиш топширилган эди. Вилоят ҳокимликлари бошқарув аппаратининг янги намунавий тузилмаси тасдиқланди.
