Доллар курси Ўзбекистонда 12000 сўмдан пастга тушди

Ўзбекистонда долларнинг расмий курси 12 минг сўмдан пастга тушди, бу Марказий банк маълумотларидан келиб чиқади.

Регулятор маълумотларига кўра, 2025 йил 29 октябрь кунги савдолар якунида Америка валютаси 34 сўм 23 тийинга арзонлашиб, 11990,53 сўмни ташкил этди. Бу 2023 йил 10 августдан (11667 сўм) бери қайд этилган минимал қийматдир, ўшанда доллар бирданига 408 сўмга мустаҳкамланган эди.

2025 йил 29 октябрь куни банклар долларни 11930–11990 сўм оралиғида сотиб олишди ва аҳолига 12005 сўмдан («Пойтахтбанк») 12060 сўмгача бўлган оралиқда сотишди. AVO банкида энг катта фарқ — 11664 ва 12364 сўм.

2025 йил октябрь ойининг тўлиқ бўлмаган даврида сўм долларга нисбатан 0,64%га ёки 77,23 сўмга қимматлашди.

2025 йил 1 январдан бери миллий валюта 7,2%га (қарийб 930 сўмга) мустаҳкамланди — доллар учун 12904,9 сўмдан 11990,53 сўмгача. Таққослаш учун, 2024 йилнинг шу даврида сўм, аксинча, 3,6%га (-446,2 сўм) заифлашган, 2023 йилда эса — 8,9%га (-1002,6 сўм).

2025 йилнинг 9 ойи ичида Ўзбекистонда валютага бўлган талаб 42,7 млрд долларгача (+23,5%) ўсган, лекин компаниялар ва жисмоний шахслар томонидан таклиф 34,4 млрд долларгача (Марказий банк интервенцияларини ҳисобга олмаганда) ошган. Валюта манбалари экспорт, ташқи қарзлар ва пул ўтказмалари бўлди. Аҳоли банкларга сотиб олганидан 6,7 млрд долларга кўпроқ валюта сотди.

Миллий валютанинг мустаҳкамланиши сўмга бўлган ишончнинг ошишига, долларлашув даражасининг пасайишига, шунингдек, қарзга хизмат кўрсатиш харажатларининг 4,9 трлн сўмга қисқаришига олиб келди, дея маълум қилди Марказий банк раҳбари Тимур Ишметов. Унинг сўзларига кўра, экспорт товарларининг атиги 15 фоизи ва импорт товарларининг 40 фоизигина курс ўзгаришларига сезгир.

Ўзбекистон Марказий банки миллий валюта курси шаклланишига аралашмаслигини ва уни мустаҳкамлаш ёки заифлаштиришни мақсад қилмаслигини таъкидлади. Ишметовнинг сўзларига кўра, сўм курси талаб ва таклиф томонидан белгиланади, регуляторнинг асосий вазифаси эса унинг узоқ муддатли барқарорлигини таъминлаш.