Ўзбекистонда 2025 йил охирига қадар болалар боғчаларидаги ўринлар сонини 182 мингтага кўпайтириш режалаштирилган бўлиб, шундан 82 мингтаси янги мактабгача таълим муассасаларини қуриш ҳисобига яратилади. Бу ҳақда 2025 йил 9 сентябрь куни бўлиб ўтган йиғилишда президент Шавкат Мирзиёев маълум қилди, дея хабар берди унинг матбуот котиби Шерзод Асадов.
Давлат раҳбари туман ҳокимлари қолган ўринлар қайси манбалар ҳисобига яратилиши ҳақида ўйламаётганини танқид қилди.
Масалан, 118 та болалар боғчасида таъмирлаш зарурлиги туфайли 255 та хона бўш турибди. Баъзи ҳудудларда 8 та болалар боғчасининг қурилиши ва реконструкцияси 2−3 йилдан бери чўзилиб келмоқда.
Жумладан, Чимбой, Ғаллаорол, Қизириқ ва Бойсун туманларидаги биттадан болалар боғчасида таъмирлаш ишлари ҳалигача якунланмаган. Бундан ташқари, Деҳқонобод, Сариосиё, Бўстонлиқ туманлари ва Нурафшон шаҳрида биттадан янги болалар боғчаси қурилиши тугалланмаган.
Вилоят ва туман ҳокимларига 2025 йил 1 ноябрга қадар 118 та болалар боғчасидаги хоналарни таъмирлаш ва жиҳозлаш ҳамда 8 та объектни фойдаланишга топшириш топширилди. Президент белгиланган вазифалар бажарилмаган тақдирда, уларга нисбатан тегишли чоралар қўлланилишини маълум қилди.
Бизнес билан очиқ мулоқотлар доирасида 80 та туманда болалар боғчаси очмоқчи бўлган тадбиркорлар учун имтиёзлар эълон қилинди. Президент ўринлар сонини кўпайтириш учун ушбу механизмдан самарали фойдаланиш бўйича топшириқ берди.
У Қашқадарё вилояти тажрибасини мисол қилиб келтирди, у ерда хусусий сектор ва хорижий ҳамкорлар иштирокида икки йил ичида болалар боғчалари ва мактаблардаги ўринлар сони уч баравар ошган. Бошқа ҳудудлар ҳокимларига ушбу тажрибани ўрганиш ва жорий этиш топширилди.
Мактабгача таълим билан қамров ҳар бир туманда 80%дан паст бўлмаслиги белгиланди. Бунинг учун ҳокимларга:
- бўш турган ер майдонларини аниқлаш ва уларни аукционга қўйиш;
- Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги билан биргаликда қайси мактаб ва болалар боғчаларида бўш ўринлар борлигини аниқлаш ва янги боғчалар қуришни режалаштириш топширилди.
Янги қурилган уйлардаги хусусий болалар боғчалари
Ўзбекистонда ҳар йили 2000 га яқин кўп қаватли уйлар қурилмоқда, уларнинг тўртдан бири «Янги Ўзбекистон» массивларида. Бектемир ва Янгиҳаёт туманларида бундай уйларнинг биринчи қаватида 100 ўринли хусусий болалар боғчаларини очиш тажрибаси аллақачон қўлланилмоқда.
Президент ҳокимларга ушбу моделни бутун мамлакат бўйлаб кенгайтириш бўйича топшириқ берди. Шунингдек, илгари 80 та туман учун эълон қилинган имтиёзлар янги кўп қаватли уйларда боғча очган тадбиркорларга ҳам татбиқ этилади.
Масъул идораларга қурилаётган уйларда хусусий болалар боғчаларини ташкил этиш тартибини ишлаб чиқиш, давлат-хусусий шериклик ва инвестициялар асосида бўш ерларда хусусий болалар боғчаларини ривожлантириш бўйича уч йиллик дастурни жорий этиш, янги хусусий боғчалар учун субсидиялар ва тарбиячилар маошларини қисман қоплаш механизмини жорий этиш топширилди.
Ўзбекистон президенти мактабгача таълим қамровини кенгайтириш учун шароитлар яратилаётганига қарамай, тизимнинг сифатли мазмунини — ҳам услуб, ҳам педагогларнинг касбий маҳорати жиҳатидан таъминлаш зарурлигини таъкидлади.
«Биз қамровни кенгайтириш учун барча шароитларни яратяпмиз, лекин болалар боғчаларига янги руҳ, янги методикалар кириб келиши керак ва тарбиячилар малакаси ушбу талабларга мос бўлиши шарт», — дея таъкидлади давлат раҳбари.
Ёзда 118 минг нафар тарбиячи малака ошириш курсларидан ўтди, аммо бу етарли эмас, деди.
Шу муносабат билан янги ўқув йилидан бошлаб педагогика олий ўқув юртларида «1+5» модели бўйича ўқитишнинг янги шакли жорий этилади: 1 кун назарий ўқув, 5 кун амалиёт. Бу тизим ўрта махсус маълумотга эга тарбиячиларга мўлжалланган. Ҳар йили бунинг эвазига 10 мингга яқин янги олий маълумотли мутахассис болалар боғчаларига ишга келиши кутилмоқда.
«Янги авлод»: ҳар бир ҳудудда таянч болалар боғчалари
Президент давлат ва хусусий болалар боғчаларида таълим ва тарбиянинг ягона сифат стандартлари йўқлигига эътибор қаратди.
Тарбиячиларга услубий ёрдам бериш ва уларнинг педагогик маҳоратини ошириш мақсадида 2026—2028 йилларда мамлакатнинг ҳар бир ҳудудида болаларни ривожлантириш инновацион марказларини ўз ичига олган «Янги авлод» бренди остида таянч болалар боғчалари ташкил этилади.
Ваколатли органларга эскирган ва шаблонли қарорлардан воз кечган ҳолда, янги, замонавий ёндашувлар асосида ушбу боғчалар концепциясини ишлаб чиқиш топширилди.
