Ўзбекистон Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси 2025 йил 14 октябрь куни рецепт асосида бериладиган дори воситаларининг ноқонуний айланмаси учун жавобгарликни кучайтиришга қаратилган қонун лойиҳасини биринчи ва иккинчи ўқишларда қабул қилди. Бу ҳақда парламент қуйи палатаси матбуот хизмати хабар берди.
Ташаббусчиларнинг маълумотларига кўра, сўнгги йилларда мамлакатда бундай препаратларни ноқонуний сотиш ҳолатлари кузатилмоқда, бу эса одамларнинг соғлиғи ва ҳаётига жиддий хавф туғдирмоқда. Хусусан, фақатгина 2021 йилдан 2024 йилгача дори воситаларидан заҳарланиш оқибатида 18 мингдан ортиқ киши жабрланган, улардан 177 нафари вафот этган.
Депутат Тоҳир Полвонов амалдаги санкциялар оқибатларга мутаносиб эмаслигини ва керакли тўхтатувчи таъсирни таъминламаётганини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, бу қонунчилик нормаларини коррекция қилишни талаб этади.
2022–2024 йилларда ва 2025 йилнинг дастлабки 5 ойида ноқонуний айланмадан 18 млрд сўмлик 285 минг дона дори воситалари олиб қўйилган. Бунда фақат 2024 йилнинг ўзида бундай ҳолатлар сони 2022 йилга нисбатан 3 баравар ошган.
Нималар ўзгаради
Қонун лойиҳасида Жиноят кодекси ва Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга ўзгартиришлар киритиш таклиф этилмоқда:
- МЖТК 165-1-моддаси. Таркибида кучли таъсир этувчи моддалар бўлмаган препаратларни рецептсиз сотиш учун жарималар амалдаги 5–10 БҲМ дан 50–100 БҲМ гача (тахминан 20,6 млн дан 41,2 млн сўмгача) оширилади.
- Таркибида кучли таъсир этувчи моддалар бўлган препаратлар учун жарима 50–100 БҲМ дан 100–200 БҲМ гача (41,2 млн дан 82,4 млн сўмгача) оширилади.
- ЖК 186-3-моддаси. Маъмурий жазо қўлланилгандан кейин бундай препаратларни такроран сотиш (ёки кўп миқдорда) Жиноят кодекси бўйича 100–300 БҲМ ўрнига 200–300 БҲМ (82,4 млн дан 123,6 млн сўмгача) миқдорида жарима билан жазоланади. Ушбу санкция, шунингдек, 3 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки 2 йилдан 5 йилгача озодликни чеклаш ёхуд озодликдан маҳрум қилишни назарда тутади.
Парламент аъзоси янгиликлар дори воситаларининг сотилиши устидан назоратни кучайтириши, дорихоналарнинг жавобгарлик даражасини ошириши ва фуқаролар саломатлигини ҳимоя қилиш бўйича қўшимча чора бўлишига ишонч билдирди.
