2025 йил январь–март ойларида Ўзбекистоннинг ялпи ички маҳсулоти (ЯИМ) жорий нархларда 333,6 трлн сўмни ташкил этди. Бу ҳақида Давлат статистика қўмитаси дастлабки маълумотларга таяниб хабар берди.
Ўтган йилнинг шу даврига нисбатан иқтисодиёт ҳажми 6,8% га ошди. Бу ўсиш суръати 2024 йил (6,2%), 2023 йил (5,5%) ва 2022 йил (5,8%) га нисбатан юқори.
Соҳалар
Хизматлар ҳажми 7% га (ўтган йили 6,8%) ўсди, саноатда ўсиш 6,5% (ўтган йили ҳам 6,5%), қурилиш соҳасида 10,7% (6,8%), қишлоқ, ўрмон ва балиқчилик хўжалигида 3,8% (3,6%) ташкил этди. Йўловчи ташиш айланмаси 5% дан 4,3% га, юк ташиш айланмаси эса 6,2% дан 2% га пасайди.
2025 йил биринчи чорагида 211,3 трлн сўмлик саноат маҳсулоти ишлаб чиқарилди. Кучли ўсиш резина ва пластмасса маҳсулотлари (+52,5%) ҳамда тўқимачилик (+3,1%) соҳаларида қайд этилди. Нефть-газ қазиб олиш (-9,8%) ва металл буюмлар ишлаб чиқариш (-20,9%) да пасайиш кузатилди.
Қишлоқ, ўрмон ва балиқчилик маҳсулотлари ҳажми 52,7 трлн сўмни (+3,8%) ташкил этди. Ўсиш қуйидагилар ҳисобига юз берди:
- тухум — 7,2% га,
- сабзавот — 5,0% га,
- гўшт ва сут — 3,6% га ошди.
Маҳсулотнинг асосий қисми (85,6%) деҳқон ва ёрдамчи хўжаликлар ҳиссасига тўғри келади.
Қурилиш ҳажми 50,3 трлн сўмни (+10,8%) ташкил этди. Ишларнинг 21,9% йирик корхоналар, 48,2% кичик ва микрофирмалар, 29,9% норасмий сектор ҳиссасига тўғри келади.
Чакана савдо айланмаси 90,3 трлн сўмга (+9,5%) етди. Бунда йирик корхоналар улуши — 17,5% (ўсиш — 14,8%), кичик бизнес — 72,3% (ўсиш — 7,8%), норасмий савдо — 10,2%.
Бозор хизматлари ҳажми 12,6% га ўсиб, 210,8 трлн сўмни ташкил этди (2024 йилда 14,2%). Энг юқори ўсиш қуйидаги соҳаларда кузатилди:
- молия — +19,6%,
- алоқа ва АКТ — +24,3%,
- транспорт — +11,5%,
- овқатланиш ва яшаш — +9,6%,
- савдо — +9,1%.
Инфляция, инвестициялар ва савдо
Истеъмол бозорида инфляция 2025 йилнинг биринчи 3 ойида 2,1%ни ташкил этди (ўтган йили 1,7%). Озиқ-овқат нархлари 2,9% га, ноозиқ-овқат маҳсулотлари — 0,8% га, хизматлар — 2,6% га ошди.
Асосий капиталга инвестициялар ҳажми 120,4 трлн сўмни (+7,9%) ташкил этди. Асосий манбалар:
- тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар (ТХИ) ва кредитлар — 65,3% (ТХИ — 36,6%),
- давлат кафолатидаги хорижий кредитлар — 5,7% (ўсиш — 23,8%),
- корхоналар маблағлари — 17%,
- аҳоли маблағлари — 7%,
- банк кредитлари — 2,3%.
Ташқи савдо айланмаси 17,3 млрд долларни ташкил этди (+8,6% — ўтган йили 7%). Олтинни ҳисобга олган ҳолда экспорт 24,4% га ўсиб, 8,1 млрд долларга етди (бундан аввал 12,3%), импорт 2,3% га камайиб, 9,2 млрд долларни ташкил этди (ўтган йили 3,6% ўсган эди).
Асосий экспорт товарлари — олтин (44%), саноат маҳсулотлари (11,1%), озиқ-овқат (5,8%), кимё (5,2%). Импортда эса машиналар ва транспорт (35,1%), саноат маҳсулотлари (16,2%) ва кимё (13,1%) устунлик қилади.
Корхоналар ва ташкилотлар
2025 йил 1 апрель ҳолатига Ўзбекистонда 442,4 минг фаолият юритаётган корхона мавжуд (камайиш — 5,7%, аввал 469,1 минг), шулардан 372,9 минги — кичик ва микрофирмалар. Энг кўп корхоналар Тошкент, Тошкент вилояти, Самарқанд ва Фарғона вилоятларида жойлашган.
2025 йилнинг биринчи чорагида 21,3 мингта янги ташкилот ташкил этилди. Чет эл капиталига эга корхоналар сони — 15 739 та, шундан 4031 та — қўшма, 11 708 та — тўлиқ хорижий.
